Als je allebei binnen je eigen werkgebied kwaliteit hoog in het vaandel hebt staan en niet terugschrikt voor de meest complexe projecten, is het logisch dat je binnen de Nederlandse bouwwereld regelmatig wordt uitgedaagd de krachten te bundelen. In Amsterdam is Sluishuis een recent project waarbij BESIX en Drees & Sommer letterlijk en figuurlijk tot grote hoogten stegen, respectievelijk als ontwikkelaar en hoofdaannemer en als kwaliteitstoezichthouder namens afnemer Bouwinvest. "Bij Mediavaert gaan we in zoverre op herhaling, dat BESIX opnieuw de hoofdaannemer is en wij in opdracht van ontwikkelaar Being onder andere de kwaliteitsmonitoring en de directievoering voor onze rekening nemen," vertelt directievoerder Niek de Heij van Drees & Sommer. "Net als Sluishuis is ook Mediavaert een complex en innovatief project, in dit geval doordat de constructie grotendeels uit hout bestaat. De kolommen en vloeren worden volledig uitgevoerd in hout, waarvan het merendeel straks ook nog zichtbaar is. Op deze schaal is dat nog niet eerder gedaan."
Houtrevolutie
De ‘houtrevolutie’ waarvan sprake is in de bouwwereld, kan niet los worden gezien van de duurzame eigenschappen van het hernieuwbare bouwmateriaal: hout zorgt voor een lagere CO2-uitstoot en draagt aantoonbaar bij aan het welzijn van de mensen. "In het nieuwe kantoor van DPG Media wordt maximaal en optimaal gebruik gemaakt van hout," stelt hoofduitvoerder Mike van Arragon van BESIX. "Dat het een hybride gebouw wordt, komt door de drie betonnen kernen, de betonnen druklaag op de houten vloeren en de stalen liggers die in constructief opzicht nodig zijn. Dat neemt niet weg dat Mediavaert wat het gebruik van hout betreft absoluut state-of-the-art is. Dat we erin geloven en ervoor gaan, blijkt uit het geamendeerde UAV2012 E&B-contract dat is afgesloten: daarin is vastgelegd dat BESIX volledig aansprakelijk is voor het ontwerp en de uitvoering."
Loeistrakke planning
De groene dakterrassen, het beton dat voor minimaal vijftig procent gerecycled is, de met duurzame keramische panelen beklede gevels, de WKO die in combinatie met zonnepanelen op het dak voor een bijna energieneutrale klimaatbeheersing zorgt, de BREEAM Excellent-certificering waar op wordt gemikt: in veel opzichten wordt Mediavaert, dé mediahub van Nederland, een bijzonder gebouw. Volgens Van Arragon springt het gebruik van 6.500 kuub hout er echter uit. "Het wordt geleverd door het oostenrijkse bedrijf Wiehag, dat twee bomen terugplant voor iedere boom die speciaal voor dit project wordt gekapt." De Heij: "Wat planning betreft is dit echt de zwarte piste, om maar even een mooie Oostenrijkse wintersportterm te gebruiken. Na het kappen wordt het hout gedroogd om vervolgens in de fabriek van verschillende planken tot de Glulam kolommen en balken verwerkt te worden. Volgens een loeistrakke planning worden alle onderdelen van Mediavaert daarna in de fabriek in Oostenrijk gefabriceerd, naar Amsterdam getransporteerd en hier als legostenen prefab in elkaar gezet."
Prefab houten onderdelen
Dat gebeurt door een Duits montagebedrijf, dat in ploegendiensten op werkdagen van 7.00 tot 19.00 uur in touw is en op zaterdag van 7.00 tot 17.00 uur. Terwijl Drees & Sommer waakt over de kwaliteit, moeten die intensieve werkweken er toe leiden dat het gebouw in mei 2023 wind- en waterdicht is. Van Arragon: "Het is fascinerend om te zien hoe snel de houten constructie verrijst uit de betonnen bouwkuip, die straks plaats biedt aan een ondergronds parkeergarage van twee verdiepingen. Om de dag arriveren er vanuit Oostenrijk drie vrachtwagens met prefab houten onderdelen, waaronder kolommen van 60 bij 60 cm en vloeren met een overspanning tot 8,10 meter. Anders dan in het beton, waar een tolerantie van twee centimeter gebruikelijk is, hanteren we bij het hout een speling die vele malen kleiner is: maximaal drie tot vijf millimeter."
Organisch product
Na een zonovergoten start van de tweede bouwfase, viel er in september heel veel regen. De invloed daarvan op het hout wordt volgens De Heij intensief gemonitord. "Anders dan beton of staal is hout een organisch product dat anders reageert als er een paar centimeter water op staat. We houden het vochtigheidsgehalte goed in de gaten, ook met het oog op de hechting van de betonnen druklaag die er bovenop komt." Van Arragon: "Als we straks in de winter richting het hoogste punt gaan, krijgen we misschien met vorst en sneeuw te maken. Daar gaat het hout weer anders op reageren. Al in de beginfase zijn goede afspraken gemaakt over hoe we daarop gaan anticiperen, uiteraard met als uitgangspunt dat de kwaliteit van het bouwproces, de constructie en het hout er niet onder mag lijden."
Nieuwe kennis en ervaring
Hoewel hij verwacht dat bouwmaterialen als beton en baksteen niet zullen verdwijnen omdat ze over onmisbare eigenschappen beschikken én steeds duurzamer kunnen worden geproduceerd, omschrijft De Heij hout toch als ‘het bouwmateriaal van de toekomst’. "Bij het ontwerp en de bouw van Mediavaert nemen we in uitstekende samen- en wisselwerking met BESIX als het ware een voorschot op die toekomst. We hadden al ervaring met houtbouw, maar niet op deze schaal. Met de nieuwe kennis en ervaring die we hier opdoen, kunnen we in de toekomst ons voordeel doen. Sterker nog: dat doen we al. Drees & Sommer gaat ook de directievoering en kwaliteitsbewaking verzorgen tijdens de bouw van Well House, het hoogste houten kantoorgebouw ter wereld dat vanaf dit najaar op de Zuidas verrijst."
Dit artikel wordt gesponsord door Drees & Sommer