De voordelen van decentraal ventileren laten zich voor sales manager Jeroen Wolters het beste uitleggen aan de hand van een voorbeeld. Zo zijn er bij de renovatie van een groot seniorencomplex in het centrum van Berlijn raamventilatoren van Siegenia toegepast. Het gaat om een historisch gebouw, onderdeel van een beschermd stadsgebied, wat bijzondere eisen stelt aan ingrepen bij bouw, verbouwing of renovatie. De uitstraling van het pand mag immers niet worden aangetast.
Vervangen van het enkelglas door dubbelglas of HR-glas was daarom niet aan de orde. Andere aandachtspunten voor de architect bij de keuze voor een ventilatiesysteem waren voorkomen van warmteverlies en reduceren van de overlast van het drukke verkeer. Het ging niet alleen om geluidsoverlast, maar ook om de vervuiling door de uitstoot van schadelijke stoffen.
Geen hak- en breekwerk
“Er is gekozen voor decentrale ventilatie, zodat je per ruimte naar wens kunt ventileren”, vertelt Wolters. Omdat het enkelglas raam behouden moest blijven, is er in alle ruimtes een tweede raam achter geplaatst, waarbij de Aeromat VT-ventilator van Siegenia boven de raampartij is geplaatst. Ventilatie gebeurt tussen de raampartij en de gevel door. Een centraal mechanisch ventilatiesysteem was geen optie bij de renovatie omdat zo’n buizensysteem uit de toon valt in een historisch pand. Bovendien vergt het veel hak- en breekwerk. Dat nadeel hebben de ventilatoren van Siegenia niet. Wolters: “Ze kunnen snel en eenvoudig worden gemonteerd en ze zijn verdekt weggewerkt. Zo houd je je aanzicht.” Aan de gevel zijn de ventilatoren niet zichtbaar. Binnen kunnen ze op verschillende manieren worden geplaatst: boven het raam, onder een vensterbank, maar ook verticaal naast een glaspui, wat architecten een enorme ontwerpvrijheid geeft.
Renovatie- en transformatieprojecten
De onzichtbaarheid en de snelle montage maakt het product volgens Wolters erg geschikt voor renovatie- en transformatieprojecten. “Het is een doeltreffende oplossing die geen grote bouwkundige ingrepen vergt. Zeker wanneer een nieuw kozijn wordt geplaatst, is de toepassing zeer eenvoudig.” Een ander voordeel is de mogelijkheid van warmteterugwinning. “Dat scheelt enorm in de stookkosten. Je hoeft de verse lucht veel minder op te warmen.”
De raamventilatoren die in het Berlijnse seniorencomplex zijn gebruikt hebben een NOx-filter om stoffen als stikstofdioxide en fijnstof buiten te houden. Sensoren detecteren het vocht- en CO2-gehalte in de lucht. Als dat te hoog oploopt, zorgt de ventilator zelf voor meer luchttoevoer. Ook hebben ze een hoog geluiddempend effect. Handig is dat de bewoners de ventilatoren in hun eigen appartement met een app kunnen bedienen. De beheerder van het gebouw kan alle ventilatoren ook centraal sturen. Die optie is een uitkomst bij een calamiteit. In geval van brand kunnen de ventilatoren met één druk op de knop allemaal tegelijkertijd worden gesloten.
Behalve het seniorencomplex heeft Siegenia in Duitsland al talloze gebouwen uitgerust met decentrale raamventilatoren. Het ging niet alleen om gebouwen die werden gerenoveerd of panden die een nieuwe functie kregen, maar ook om nieuwbouwprojecten. Op dit moment wordt een voormalig kantoorpand in Antwerpen dat wordt omgebouwd tot hotel, voorzien van raamventilatoren van Siegenia.
Duurzamere woningen bieden kansen
Terwijl in Duitsland decentraal ventileren de normaalste zaak van de wereld is en de raamventilatoren van Siegenia hun weg moeiteloos vinden naar de markt, is dat in Nederland nog anders. Jeroen Wolters wijt het aan de onbekendheid in ons land. “Zelfs architecten grijpen soms terug naar wat ze kennen.” Hij ziet genoeg kansen voor de Nederlandse markt, onder meer door de groeiende aandacht voor verduurzaming van woningen. Goede ventilatie, waarbij zo min mogelijk warmte verloren gaat, helpt mee om huizen energiezuiniger te maken.
Dat corporaties dergelijke verbeteringen vaak als extra optie aanbieden aan de huurders en de kosten doorberekenden in de huurprijs, maakte het er voor de bewoners niet aantrekkelijker op. Wolters is daarom blij met het akkoord dat corporatie-koepel Aedes en de Woonbond in december sloten. In dat akkoord spraken beide partijen af dat de huurprijs van sociale huurwoningen de komende jaren niet meer stijgt dan het inflatiepercentage. Bij renovaties die zijn gericht op verduurzaming is vastgelegd dat huurders profijt moeten hebben van de ingreep. De besparing op hun energierekening moet hoger zijn dan de stijging in huur of servicekosten na de verbouwing. Wolters verwacht dat huurders en corporaties dankzij het akkoord eerder zullen kiezen voor ingrepen als decentrale ventilatie. Eenvoudig te realiseren, maar wel met veel effect.
Een mooi iconisch Nederlands project zou natuurlijk meegenomen zijn om de toepassingen van Siegenia meer bekendheid te geven. Wolters weet er wel één te bedenken: de eeuwenoude gebouwen op het Haagse Binnenhof die grondig gaan worden gerenoveerd en gemoderniseerd. “Die zouden zich prima lenen voor decentrale ventilatie.”
Ga naar de website van Siegenia voor meer informatie.
