Versnelling netbewuste woningbouw door inzet warmtepompen  

Versnelling netbewuste woningbouw door inzet warmtepompen  
Beeld: RijswijkBuiten

"Met de juiste ontwerpkeuzes voor zowel de woning als de warmtepomp is een aansluitvermogen van minder dan 1 kW al voldoende voor bodemenergie warmtepompen", zegt een woordvoerder van warmtepompfabrikant Itho Daalderop. "Hierdoor ontstaat een zeer netbewuste oplossing, die niet alleen het elektriciteitsnet ontlast, maar ook de woningbouw kan versnellen."

Daarnaast zijn warmtepompen en ventilatiesystemen volgend de woordvoerder uitstekend in staat om de energievraag tijdens piekmomenten te vermijden of tijdens energieoverschot juist te benutten. “Door vraag en aanbod van energie beter op elkaar af te stemmen, ontstaat een gelijkmatiger stroomverbruik, wat de druk op het net vermindert.” 

Het bedrijf baseert zich op monitoringdata van vele duizenden bodemenergie warmtepompen. Daarbij maakt het geen verschil of die warmtepompen in de nieuwbouw of de renovatie worden toegepast. 

Minder dan 1 kW aansluitvermogen

Netcongestie kan op alle spanningsniveaus in het elektriciteitsnet voorkomen. “Met oog op congestie op het laagspanningsnetwerk, gaat het in het kader van all-electric nieuwbouwwijken al gauw over de elektriciteitsvraag. Hierbij heerst onterecht het idee dat het aansluitvermogen van warmtepompen, als oplossing voor zowel het verwarmen en koelen van de woning als het verzorgen van warm tapwater, een negatieve impact op netcongestie heeft.”  

Beeld: RijswijkBuiten
Beeld: RijswijkBuiten

Monitoringdata van duizenden bodemenergie warmtepompen wijst juist uit dat met de juiste keuzes in het ontwerp van de woning en de juiste warmtepompselectie per woning minder dan 1 kW aansluitvermogen voldoende is.  

De woordvoerder: “De verklaring hiervoor is het volgende: een nieuwbouwwoning elektrisch verwarmen vereist een aansluitvermogen van circa 6 kW. Dankzij een bodemenergie warmtepomp wordt een groot deel van het benodigde vermogen opgewekt uit beschikbare energie in de bodem en dus niet uit het elektriciteitsnet. Door de constante brontemperatuur van 10 tot 12 graden kan dit vermogen zelfs bij een buitentemperatuur van min tien graden worden geleverd. Een lucht/water-warmtepomp verbruikt in dat geval een factor 2,5 aan elektrische energie uit het net. 

Hierdoor is er bij een bodemenergie warmtepomp slechts circa 1 kW aan elektrische energie uit het net nodig. Deze warmtepomp kan dankzij de stabiele brontemperatuur ook prima zonder elektrisch element de legionella-ontsmetting doen (tapwater een keer per week naar 60 graden opwarmen).”  

Omdat niet iedere warmtepomp op hetzelfde moment de maximale hoeveelheid stroom verbruikt, is een aansluitwaarde van minder dan 1 kW nodig. Ter vergelijking dient voor een laadpaal 11kW en voor elektrisch koken 7 kW gereserveerd te worden, oftewel een factor 7 en 11 ten opzichte van de bodemenergie warmtepomp. 

“De monitoringdata laten vergelijkbare vermogens zien als bodemenergie warmtepompen (zoals de WPU) in de projectmatige renovatie worden toegepast. Ook hier kan de bodemenergie warmtepomp als bron een individuele lus per woning hebben, maar ook aangesloten worden op een micro-warmtenet (twee à drie woningen op één gezamenlijke, extra diepe bodemlus), of op een ander zeer lage temperatuur warmtenet (ZLT)", aldus de woordvoerder.  

Warmtepomp en balansventilatie: dé duurzame combinatie 

Hoewel vooral een bodemenergie warmtepomp dus veel minder vermogen nodig heeft dan vaak wordt gedacht, is het wel zaak de warmtepomp zo goed mogelijk te kiezen, vooral niet te ruim. “Vanuit Trias Energetica is daarom de combinatie van een warmtepomp met een duurzaam ventilatiesysteem essentieel.” 

“In woningbouw wordt soms om budgettechnische redenen gekozen voor ventilatie systeem C. Hoewel in onze ogen balansventilatie (systeem D) de gebruiker de meest comfortabele en gezonde ventilatieoplossing biedt, is er bij toepassing van een warmtepomp een extra reden om voor balansventilatie te kiezen.” 

Bij systeem C met toevoerroosters boven de ramen ontstaat namelijk een ventilatieverlies door de koude lucht die de woning binnenkomt. Dit ventilatieverlies moet worden gecompenseerd. In de praktijk betekent dit dat er per woning zo’n 2 kW extra verwarmingsvermogen op moet worden geteld (lees: een veel grotere en duurdere warmtepomp). 

“Als er voor balansventilatie wordt gekozen, is een 3,5 kW all-electric warmtepomp doorgaans genoeg om een rijtjeswoning te verwarmen, terwijl bij systeem C voor diezelfde woning dan een warmtepomp van minimaal 5,5 kW nodig is. De verwarmingscapaciteit wordt zo onnodig verdubbeld. Bij een bodemenergie warmtepomp betekent het daarnaast dat er een diepere en dus duurdere lus in de grond komt. Dus zowel vanuit kosten- als duurzaamheidsoverwegingen is de combinatie warmtepomp met balansventilatie ventilatiesysteem D veruit de juiste keuze.” 

Efficiënter energiegebruik dankzij slimme technologie

Voor projecten met een lager ambitieniveau zijn er ook tal van slimme oplossingen om zelf opgewekte zonne-energie te gebruiken. Een woningeigenaar gebruikt slechts 30 procent van de opgewekte energie van PV-panelen zelf, de overige 70 procent wordt teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. “Door de afschaffing van de salderingsregeling en de op dit moment al geldende terugleververgoedingen, is het zoveel mogelijk zelf verbruiken van de opgewekte elektra aantrekkelijk. Bijkomend voordeel is dat het risico op netcongestie wordt verminderd."  

Een laagdrempelige oplossing is volgens de woordvoerder het inzetten van een boiler als een thermische accu, zoals de Green Energy Smartboiler van Itho Daalderop. “Deze innovatieve boiler gebruikt de opgewekte, overtollige, zonne-energie om water op te warmen. Hierdoor wordt minder energie teruggeleverd aan het elektriciteitsnet, wat helpt om overbelasting te voorkomen.” 

Denken in mogelijkheden

Hoewel netcongestie voor uitdagingen zorgt, opent het ook de deur naar innovatieve oplossingen en slimme technologieën, vindt het bedrijf. “Door efficiënt energiegebruik te combineren met slimme systemen en innovatieve woonconcepten, ontstaat ruimte voor duurzame, netbewuste én toekomstgerichte woningbouw." 

“De vraag is dus niet óf er gebouwd kan worden, maar hóe we binnen de geldende randvoorwaarden met nieuwe technieken en slimme oplossingen de woningbouw kunnen versnellen.” 

Dit artikel is gesponsord door Itho Daalderop

Koert Terhürne: ‘Sociale duurzaamheid gaat over meer dan het realiseren van huizen.’

Dura Vermeer: 'Naast klimaat óók het goede doen voor de mens'

Dura Vermeer heeft een ambitieuze missie: Net Zero in 2050. Maar duurzaamheid is meer dan CO₂-reductie. Met een integrale blik op de maatschappelijke opgave wil Dura Vermeer het goede doen voor aarde én mens. In dit interview deelt Koert Terhürne, directievoorzitter van Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed, hoe het bedrijf inzet op sociale impact en het creëren van toekomstbestendige leefomgevingen.

Foto: Shutterstock

Kamer ontstemd: 'IJskoud zet de minister Mpg in de ijskast'

Een deel van de Tweede Kamer is verbijsterd over de gang van zaken rondom milieuregels voor nieuwbouwwoningen die plots op de tocht zijn komen te staan. "IJskoud zet de minister dit in de ijskast", betreurde Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) tijdens een debat met minister Mona Keijzer.

Foto: Shutterstock

EIB: 'Zelfs nieuwe ondergrens helpt Novex-projecten niet uit de brand'

De ondergrens van stikstofuitstoot blijft voorlopig ongewijzigd, ondanks dat die ondergrens niet wetenschappelijk is onderbouwd. De beoogde wijziging had echter maar weinig effect op de (grotere) woningbouw. Op makkelijker papierwerk na.

Foto: ANP

Flatwoningen vaak suboptimaal verduurzaamd

De grote installatiebedrijven maken zich zorgen over de verduurzaming van huurwoningen in oudere appartementengebouwen. Collectieve systemen krijgen nauwelijks aandacht in regelgeving en subsidies. "We moeten meer samen optrekken met woningcorporaties."

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.