Wie na een verblijf in het buitenland weer over de weg Nederland binnenrijdt, slaakt vaak een kleine zucht van verlichting, want wat rijdt het lekker. Geen hobbels en kuilen; ons wegennet is van kwalitatief hoog niveau. Vanzelfsprekend is dat niet, want aannemers staan voor steeds grotere uitdagingen. Zo is het bijvoorbeeld lastig om goed gekwalificeerd personeel te vinden, zeker voor projecten in het weekend en in de nacht.

Ook is er is weinig jonge aanwas. “De gemiddelde leeftijd van een asfalteringsploeg is rond de 50 jaar”, zegt Jan Mennink, senior productmanager Paving bij Topcon. De oude rotten in het vak gaan met pensioen en nemen hun vakkennis mee.

Duurzaamheid

Omdat goed gekwalificeerd personeel schaars is, wordt duurzaam werkgeverschap nog belangrijker. Bij werken aan de weg is veiligheid dan uiteraard een belangrijk onderwerp. Maar bij duurzaamheid is natuurlijk het asfalt zelf én het afval – het afgefreesde wegdek – steeds meer een punt van discussie. “Bij asfalt en freeswerkgaat het om grote getallen”, zegt Sjoerd Stoové, teammanager 3D Paving bij Topcon. “We praten niet voor niets altijd over tonnen. Elke millimeter asfalt die je niet hoeft te leggen, scheelt tonnen asfalt en dus ook heel veel CO₂-uitstoot.”

Miljoenen punten

Wat in het buitenland al veel wordt gebruikt als oplossing voor deze problemen en meer, is Smoothride. Deze technologische tool van Topcon maakt asfalteren sneller, beter, veiliger, goedkoper en duurzamer.

Dat begint al bij het inmeten van de weg. Niet met dwarsprofielen van meestal om de twintig meter, zoals nu gebeurt, maar van de complete weg: elk kuiltje, dipje, hobbeltje is zichtbaar. En snel ook: “Een kwestie van één keer over een rijstrook heenrijden en je hebt een puntenwolk met miljoenen punten”, zegt Stoové. Dat is niet alleen kwalitatief veel beter, maar ook veiliger. Het inmeten gebeurt vanuit een personenauto. Stoové: “Er hoeft niemand de weg op.”

Geen millimeter te veel

Dankzij de zeer gedetailleerde scan kan Smoothride een ontwerp van de nieuwe weg maken die precies op maat is. Mennink: “Er wordt geen millimeter te veel of te weinig afgefreesd.”

Dat frezen gaat overigens ook geheel automatisch. Stoové: “We laden het ontwerp in de freesmachine in. Vervolgens vergelijkt Smoothride de bestaande situatie van de scan met het ontwerp en zo weet het precies hoeveel millimeter er van de asfaltlaag moet worden afgefreesd. De machinist hoeft alleen maar te rijden en te lossen. En omdat Smoothride veel werk uit handen neemt, is het proces sneller, zijn er minder machines nodig en scheelt het brandstof. Dat is veiliger, goedkoper en het scheelt CO₂-uitstoot.”

Volledig vlak

Het resultaat na het frezen? Een volledig vlak wegdek, een heerlijk bedje voor een verse laag asfalt. Doordat het wegdek egaal is, kan er een homogene laag asfalt op die na het walsen vlak en overal keurig even dik is. “In Nederland geldt dat een aannemer een laag asfalt moet aanbrengen die na het walsen een bepaalde minimale dikte moet hebben”, zegt Mennink. “Veel aannemers gaan daar ruim boven zitten, zodat ze bij hobbels niet te dun asfalteren. Daar kunnen ze namelijk een boete voor krijgen. Doordat je met Smoothride zo egaal kunt frezen en dus heel precies de laagdikte kunt voorspellen, kun je een kleinere marge aanhouden. Bij een grote oppervlakte – dus een weg – scheelt dat al snel tienduizenden euro’s aan asfalt.”

Voorspelbaar

Maar niet alleen dat; het scheelt ook heel veel CO₂-uitstoot. Mennink: “Elke vierkante meter asfalt die je kunt besparen door te werken op basis van data, is er eentje.”

De proef op de som: hoeveel CO₂-uitstoot scheelt het gebruik van Smoothride bij een tweebaansweg van een kilometer lang? “Dat weten we niet”, zegt Mennink. “We weten namelijk niet hoeveel aannemers nu affrezen en terugasfalteren.”

Stoové valt hem bij: “Dat is nu precies het probleem. Veel aannemers en wegwerkers werken op basis van ervaring en beperkte data. Dankzij Smoothride kunnen ze werken op basis van uitgebreide data. Zo gebruiken ze nooit meer asfalt dan nodig. Smoothride rekent precies uit hoeveel ton van de weg moet worden gefreesd en hoeveel ton nieuw asfalt erop moet. Tot op een paar ton nauwkeurig. Die voorspelbaarheid is voor aannemers heel prettig.”

Virtual Ski

Topcon heeft een nieuwe functionaliteit voor Smoothride op de markt gebracht: Virtual Ski. De scan van de weg wordt direct ingeladen in de freesmachine. Stoové: “Het ontwerpproces slaan we als het ware over, dat gebeurt live op de freesmachine.” Het frezen is dankzij de virtuele sensoren van Virtual Ski heel nauwkeurig én de machine kijkt parallel aan de rijrichting ‘door de bocht’.

Dit artikel is gesponsord door Topcon.