De bouw moet en kan veel efficiënter, stelt Van der Linde. ‘’Daar hebben we de hele keten voor nodig. Meer produceren met minder arbeid, daar moeten we naartoe. Ik geloof sterk in prefabricage en standaardiseren, met behoud van flexibiliteit én kwaliteit, ook voor je leveranciers. Prefabricage houdt immers in dat je onder geconditioneerde omstandigheden kunt werken en dat de elementen op de bouwplaats worden gemonteerd. Een ander voordeel is dat je steigerloos kunt bouwen.’’
Een innovatief en circulair bouwconcept als antwoord op de grote vraag naar nieuwe, kwalitatieve en duurzame schoolgebouwen binnen budgettaire kaders: dat is Het Schoolvoorbeeld in een notendop. En dat is hard nodig, want met de huidige (lees: traditionele) manier van bouwen wordt volgens de initiatiefnemers in 2050 niet voldaan aan de afgesproken klimaatdoelstellingen van Parijs.
Losmaakbare, flexibele en aanpasbare schoolgebouwen
Het Schoolvoorbeeld is ontstaan door de meest innovatieve, duurzame en kwalitatief hoogwaardige kennis en technieken uit de markt bij elkaar te brengen en te combineren met flexibele ontwerp- en bouwmethodes. Samen met werkpartners De Groot Installatietechniek, Rudy Uytenhaak + Partners Architecten, Alba Concepts, Pieters Bouwtechniek, en DGMR Bouw vormt Hegeman Bouw & Infra Het Schoolvoorbeeld.
In opdracht van Innovatiepartnerschap Scholen (IPS) gaat dit consortium tussen de tien en dertig scholen voor de gemeente Amsterdam realiseren. Onlangs is een raamovereenkomst ondertekend voor de periode van tien jaar. Van der Linde: ‘’Het gaat om maximaal losmaakbare, flexibele en aanpasbare schoolgebouwen. Mogelijk krijgt het gebouw op termijn een andere functie, of is een andere indeling nodig. Dat kán allemaal met minimale inspanningen. Het gebouw is 100 procent demontabel: je kunt het uit elkaar kunnen halen en elders neerzetten."
"Het is meer productdenken, in plaats van projectdenken. Dit bouwsysteem is ook toepasbaar voor onder meer kantoren, zorginstellingen of defensiegebouwen. Schaalbaarheid staat dan ook centraal, waarbij traditioneel beperkende factoren in ruimte, vloerbelasting en installatiecapaciteit zijn overgedimensioneerd. Die extra kwaliteit wordt toegevoegd door een verregaande standaardisatie in techniek en proces.’’
Voorbeeldig circulair grid
Door vanuit een ‘voorbeeldig circulair grid’ te ontwerpen, voldoen de bouwstenen van een schoolgebouw aan de hoogste eisen: comfortabel, veilig, gezond en functioneel. Daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van herbruikbare en biobased bouwmaterialen.
MKC Azalea in Amsterdam is formeel het allereerste project dat volgens dit nieuwe bouwsysteem voor utiliteitsbouw wordt gerealiseerd, maar het concept is grotendeels al toegepast bij een ander project waarbij Hegeman Bouw & Infra als hoofdaannemer bij betrokken is: Mandemaat in Assen, in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf. Dit nieuwe rijksgebouw – met lichtgewicht houtconstructie – vervangt het huidige gebouw. In het ontwerp staan herbruikbare biobased materialen centraal. Het pand bestaat vooral uit hout, zowel de constructie als de vloeren. De gevelafwerking is van bamboe. Ook wordt zo veel mogelijk materiaal uit het huidige pand gebruikt voor de nieuwbouw.
Zo wordt de plint deels gemaakt van brokstukken van de bestaande bakstenen gevel in schanskorven. Het beton van het huidige casco wordt verwerkt tot de begane grond vloer en fundering van de nieuwbouw. Verder wordt een deel van het glas hergebruikt, net als hardhouten kozijnen, wc-potten en dakgrind. Het wordt een flexibel gebouw: als het nodig is, kan de indeling eenvoudig worden aangepast. Uitgangspunt is maximaal duurzaam volgens de nieuwste routekaart verduurzaming van het Rijksvastgoedbedrijf, waarbij naast duurzaam materiaalgebruik en emissiebeperking ook natuurinclusiviteit en klimaatadaptiviteit centraal staan. Ook hier staat losmaakbaarheid centraal: het kantoor moet uit elkaar geschroefd kunnen worden, zodat onderdelen weer goed herbruikbaar zijn. Hegeman Bouw & Infra voert van het bouwproces met 95 procent emissieloos materieel uit.
Ondernemend en innovatief
Veel ideeën bij Hegeman Bouw en Infra ontstaan op de werkvloer, zegt Van der Linde, ruim twintig jaar werkzaam bij Hegeman, waarvan de laatste acht jaar als algemeen directeur. ‘’Wat ik zo mooi vind aan werken voor dit familiare bedrijf, is het ondernemende en innovatieve karakter. Dat zie je terug bij nagenoeg alle 180 mensen die hier werken, ongeacht hun functie. Heel belangrijk: als management omarmen we elk innovatief idee. Ga je zoiets platslaan, dan kun je als bedrijf nooit vernieuwen.’’
Het in 1927 opgerichte bedrijf heeft kantoren in Amersfoort, Nijverdal, Nieuwleusen en Groningen. Naast de disciplines Infra, Utiliteitsbouw en Transformaties verzorgt Hegeman Services ook het volledige beheer en onderhoud van gebouwen. Hegeman Services – voor bestaande gebouwen en hun gebruikers – houdt zich bezig met renoveren, beheren, onderhouden en verduurzamen van vastgoed. Het bouwbedrijf heeft veel ervaring met het (ver)bouwen en onderhouden van onder meer parkeergarages, zorgcentra, sporthallen, kantoren en schoolgebouwen.
Bouw en civiel bij elkaar gebracht
Maximaal presteren op uitdagende projecten vanuit bouwkundige en civiele disciplines, samen met een tevreden opdrachtgever: zo luidt de missie van Hegeman Bouw & Infra. Het bedrijf wil excelleren op projecten met doorlopende bedrijfsvoering, complexe verkeersstromingen en logistieke uitdagingen. Dat gebeurt van uit een relatief kleine en slagvaardige organisatie, met gedreven medewerkers die op laagdrempelige wijze samenwerken. Van der Linde: ‘’Natuurlijk willen we het meest duurzame bedrijf van Nederland zijn, daar werken we ook hard aan. Het unieke van Hegeman is dat bouw en civiel bij elkaar zijn gebracht. Een civiel technicus denkt anders dan een bouwkundige. En andersom. Maar juist door die twee werelden te combineren, kunnen we excelleren.’’
Dit artikel is gesponsord door Hegeman.