Robin van der Heiden en Age Tanja, brokers bij verzekeringsmakelaar Anchor Insurance, weten alles van nieuwe risico’s in de bouw. Toen Van der Heiden zo’n 23 jaar geleden als broker bij een verzekeringsmakelaar aan de slag ging, bestonden er nog geen fabrieken waar prefab elementen voor woningen werden gemaakt. “In die periode werden huizen volledig op de bouwplaats gemaakt. Een hoofdconstructeur liep rond en zag erop toe dat de boel op elkaar aansloot. Foutjes haalde hij er zo uit, omdat het iemand was die jarenlang met zijn poten in de modder had gestaan. En hij had fingerspitzengefühl. Je ziet een verschuiving van risico’s; van de bouwplaats naar de fabriek.”
Tegenwoordig wordt vooral gebouwd in BIM, weet Age Tanja. “En BIM heeft geen fingerspitzengefühl. Bepaalde fouten worden er wel uitgehaald, maar niet allemaal. Een rekenfout kan een gigantische impact hebben. Denk aan een ligger van een brug die net niet past. Of er is een fout gemaakt bij het berekenen van de betonsamenstelling waar je pas achter komt wanneer het viaduct net is opgeleverd."
Prefab heeft vele voordelen, maar bij prefab ontstaat ook het risico van serieschades”
Grootste risico bij prefab
Bij prefab bouwen gaat het volgens Van der Heiden vaker mis bij gevelelementen. Denk hierbij aan lucht- en waterdichte aansluiting, of bij hout rekening houdend met werking, of met de bekleding van de gevelelementen met plakstrips. “De afgelopen vier à vijf jaar zien we dat als grootste risico op het gebied van prefab bouwen. Als elk huis hetzelfde is, dan zijn er ook minder probleem, maar van standaardmatige woningbouw is in Nederland nauwelijks sprake. Mensen die een huis kopen, willen hun geveltje net iets anders dan de buren. De ingang moet iets naar links en niet naar rechts. Ik wil ermee aangeven dat er heel veel uitzonderingen zijn. Bij afwijking van een standaard gaat het vaker mis.”
Risico's in kaart gebracht
Van der Heiden beoordeelt de risico’s voor aannemers op het gebied van aansprakelijkheid. In de directe omgeving van een bouwproject zijn derde partijen die schade kunnen lijden. Dat verzeker je onder aansprakelijkheid. Een pand kan beschadigd raken door heiwerkzaamheden, een bouwhek kan op een auto vallen of een fietser kan uitglijden op een stalen bouwplaat. Daarnaast worden beroepsaansprakelijkheidsrisico’s – zoals het ontwerprisico – die vroeger bij de architect of engineer lagen en nu zijn verschoven naar de aannemer in kaart gebracht en beoordeeld.
Serieschades
Age Tanja is CAR-broker. CAR staat voor Construction All Risks. Met deze verzekering wordt schade aan of door het werk verzekerd; van een kraan die een ligger voor een viaduct laat vallen tot brand in een fabriek waar modules voor prefab woningen worden gemaakt. Prefab heeft vele voordelen, maar bij prefab ontstaat ook het risico van serieschades, zegt Tanja. “Stel dat in de fabriek tachtig palen zijn geproduceerd voor de aanleg van een tunnel en na productie ontdek je een ontwerpfout, dan moeten alle palen opnieuw worden gemaakt. Of er zit door een rekenfout te weinig wapening in een prefab betonelement. Het zijn voorbeelden van nieuwe risico’s die van invloed zijn op de verzekeringen."
Personeel
Ook qua personeel is er volgens Tanja een groot verschil tussen prefab en traditioneel bouwen. "Wanneer een bouwvakker even niet kan werken op een bepaalde bouwplaats, kan hij of zij vrij eenvoudig op een andere bouwplaats terecht. Maar stel dat een fabriek buiten jouw invloed een jaar niet kan draaien, bijvoorbeeld na een brand, wat doe je dan met je personeel? Die kun je niet zomaar overplaatsen. Bovendien heb je als fabrikant waarschijnlijk met een partij afgesproken om op korte termijn zestig woningen te leveren, maar na een brand duurt het wel even voordat er een nieuwe fabriek staat. Hoe los je dat op? Met andere woorden: prefab bouwen is heel anders dan bouwen op een bouwplaats."
Nieuw is vaak onbekend, weet Van der Heiden: “Verzekeraars geven premies af op basis van ervaring. Innovaties zijn daarom per definitie een beetje eng voor ze. Het is aan ons – in samenspraak met aannemers - om innovaties en nieuwe technieken met de verzekeraars te bespreken.”
Beter voor de polis
Wanneer een klant met Anchor Insurance is zee gaat, beoordelen Van der Heiden, Tanja en een aantal collega’s de risico’s. Vervolgens schrijven ze de polissen en uiteindelijk zoeken ze er verzekeraars bij. Tijdens de realisatiefase van een project zorgt Anchor Insurance er ook voor dat alles schades worden afgehandeld. Wanneer aannemers een CAR-verzekering inclusief aansprakelijkheid willen afsluiten, is het van groot belang dat Tanja en Van der Heiden zoveel mogelijk informatie van de opdrachtgevers krijgen om de juiste polissen te schrijven. Het gaat om informatie over alle aspecten van het bouwproces: van ontwerp en bestektekening tot manier van funderen en of er met hout of staal wordt gebouwd.
Het is aan ons – in samenspraak met aannemers - om innovaties en nieuwe technieken met de verzekeraars te bespreken”
De juiste verzekering
Een technische onderbouwing is voor Anchor Insurance zeer belangrijk om de juist CAR-verzekering af te sluiten. Van der Heiden: “Praat met een constructeur over de constructie, praat met een jurist over het contractuele aspect, verzamel die informatie. Vraag mij niks over de samenstelling van beton, daar heb je specialisten voor. Wij zijn verzekeringsspecialisten. Wat wij goed kunnen, is een vertaalslag maken naar de juiste verzekeringen. Als aannemers willen, mogen ze de contracten opsturen en dan maken wij een analyse.” Tanja vult aan. “In de basis vinden we niks van een contract, maar alle paragrafen die gaan over verzekeringen en aansprakelijkheid lezen we heel goed door.”
Contractvorm
Volgens Tanja en Van der Heiden hebben veel klanten niet goed in de gaten dat steeds meer risico’s bij aannemers liggen, in plaats van bij architecten en ingenieurs. Zo zijn er verschillende contractvormen waarbij (een deel van) de ontwerprisico’s bij de aannemer liggen zonder dat aannemers zich daar bewust van zijn. Zoals UAV-GC, een geïntegreerde contractvorm. Tanja: “Bij deze contractvorm verschuift het risico van de architect en ingenieur naar de aannemer. Met andere woorden: een aannemer kan na een periode van vijf jaar verantwoordelijk worden gesteld voor ontwerpfouten, niet de architect of ingenieur. We zien steeds vaker dat een aannemer een dergelijk contract ondertekent zonder op de hoogte te zijn van de risico’s en dus ook níet goed verzekerd is. Wij wijzen ze graag op die risico’s.”
Tijdspad van bouwproces
Om de juiste verzekeringen voor klanten af te sluiten, vragen Tanja en Van der Heiden – naast de technische onderbouwing – ook om een tijdspad van het bouwproces. Deze bestaat grofweg uit design, de prefab voorbereidingen, productie in fabriek, opslag, transport, aankomst prefab elementen op de bouwlocatie, de verwerking in het project (de assemblage) en de onderhoudstermijn. Daarnaast is het belangrijk te weten welke partijen precies bij het bouwproces zijn betrokken.
Hiaten voorkomen
Tanja: “Aan de hand van een tijdspad moet je goed kunnen zien waar contractueel de risico’s voor de aannemer liggen. Breng dat heel goed in kaart, in combinatie met de contracten en leveringscondities, want je wilt voorkomen dat er hiaten ontstaan. Een simpel voorbeeld: in een fabriek zijn prefab elementen gemaakt die in een loods zijn opgeslagen en er breekt brand uit. Wie is verantwoordelijk? Of er gebeurt iets tijdens het transport. Aannemers moeten weten dat er bepaalde contractvormen en leveringscondities zijn die gaten in je dekking kunnen opleveren. Breng daarom die hele tijdslijn goed in kaart, geef alle milestones duidelijk aan, wees je bewust van de risico’s, zodat je je volledige bouwprogramma uiteindelijk met een goed gevoel kunt optuigen.”
‘Wat wij goed kunnen, is een vertaalslag maken naar de juiste verzekeringen. Als aannemers willen, mogen ze de contracten opsturen en dan maken wij een analyse’”
Persoonlijke aandacht
Anchor Insurance, opgericht in 2005, is een onafhankelijke, internationaal georiënteerde verzekeringsmakelaar, gehuisvest in Rotterdam met een team van 48 mensen. Verder werkt het bedrijf nauw samen met assurantietussenpersonen, verspreid over het hele land. Anchor Insurance is verzekeringsmakelaar voor producten op het gebied van onder meer aansprakelijkheid, brand, constructie, transport, logistiek en marine.
Bouw is één van de specialisaties van Anchor Insurance. De verzekeringsmakelaar bemiddelt voor nagenoeg alle top tien bouwbedrijven in Nederland, maar ook de top drie van aannemers uit België zijn klant. Anchor biedt voornamelijk maatwerkpolissen gesloten op de Nederlandse en internationale Co-Assurantiemarkt voor zakelijke verzekeringen. Persoonlijke aandacht staat voorop. Dat kan, omdat de verzekeringsmakelaar onafhankelijk is en geen verantwoording hoeft af te leggen aan externe aandeelhouders. Daardoor is er louter aandacht voor de klant.
Dit artikel is gesponsord door Anchor Insurance.
