Enkele feiten over de Grote Beer op een rij. Het complex wordt 22 verdiepingen hoog, met een vloeroppervlakte van 17.000 vierkante meter. Er komen 193 woningen in, waarvan 85 procent middenhuur. De bouw is in volle gang; half april is de vierde bouwlaag geplaatst. Inderdaad ‘geplaatst’, want vanwege de beperkte ruimte op de bouwplaats bleek prefab de beste bouwwijze voor dit project. Er is op de bouwplaats alleen plek voor de hijskraan en twee vrachtwagens: één voor de hijskraan en één erachter. Op een hublocatie in de buurt staan de vrachtwagens klaar om just in time nieuwe prefabelementen op de bouwlocatie af te leveren.

Prefabspecialist Bestcon hijst betonelement na betonelement omhoog. Marc van Zeijl, projectleider bij Bestcon: “We hijsen 200 tot 300 ton per dag. We voeren het hele project aan in zo’n 560 vrachten, dat zijn er zeven tot tien per dag. Ons deel – de vloeren en de binnenwanden – is 13 miljoen kilo aan beton.”

Ideaal voor installaties

Al heel vroeg in het ontwerpproces viel de keuze op het prefabsysteem Bestcon 60. Van Zeijl: “Ons casco-systeem is uitermate geschikt voor woontorens. De vloeren zijn in staat om met een geringe hoogte – dikte dus – grote overspanningen te maken. Ze zijn constructief gezien volledig selfsupporting, ze hoeven niet te worden gestempeld en zijn direct belastbaar.” Doordat ze zo dun zijn, moet er nog massa worden toegevoegd om te kunnen voldoen aan de geluidsnormen. Er komt later een vullaag op en die is ideaal om alle installaties – elektra, riool en mechanische ventilatie – in te verwerken.

De installateurs werken dus op een vlakke vloer, in nagenoeg wind- en waterdichte omstandigheden. “Dat is heel wat prettiger als je het vergelijkt met storten in het werk. Dan moeten de installaties mee in de wapening. Het gevolg is dat er veel disciplines tegelijk op een klein oppervlak aan het werk zijn, op een ongelijke vloer, tussen alle wapening. En vol in de wind.” Ook voor de constructie is prefab een voordeel: omdat het casco al snel dicht is, is er minder sprake van vochtabsorptie.

Goed te plannen

Die volledige ontkoppeling tussen constructie en installatie is uniek in de markt, zegt Van Zeijl. “Als wij aan het monteren zijn, zitten de installateurs drie lagen onder ons. Ze werken achter elkaar aan, zo loopt niemand elkaar in de weg. Dat verhoogt de efficiency en verlaagt de foutkans. Deze aanpak is goed te plannen en op planning te houden. Zelfs bij lage temperaturen en harde wind kunnen wij doorgaan met monteren. Als wij met onze hoge bouwsnelheid de toren monteren – bij de Grote Beer gemiddeld anderhalve week per laag – kan iedereen die bouwsnelheid volgen. De foutkans is namelijk heel klein en het risico ook.”

Dat scheelt ook in de kosten – nog een voordeel. “Door onze hoge bouwsnelheid is het risico op hogere directe kosten veel kleiner. Sterker nog, de kosten zijn tot het einde van de ruwbouwfase stabiel, betrouwbaar en vast.” Bestcon denkt bovendien graag met de klant mee als het gaat over planning en efficiënt werken. “We faciliteren bijvoorbeeld bouwkundige opperhijsjes. Binnenwandjes, puien, badkamers, die kunnen we hijsen voor de aannemer. De kosten zijn minimaal en de kraanbezetting is juist optimaal.”

Veilig

Dat de installateurs drie lagen onder de monteurs werken, is niet een willekeurig gekozen getal, legt Van Zeijl uit. “De bovenste laag is de laag waarin wij schoren en aan het monteren zijn. De laag daaronder is volledig geschoord vanwege de uitharding van de voegvulling en koppelingen. In de laag daaronder halen we de schoren weg en de laag dááronder zijn de installateurs aan het werk. Dat heeft ook met veiligheid te maken. We hebben een impactberekening gemaakt. Het is gelukkig nog nooit gebeurd, maar mocht er een element uit de kraan vallen, dan zal die nooit de laag bereiken waar de installateurs aan het werk zijn. Dat maakt onze aanpak heel veilig.”

In de stapeling

Bestcon levert en monteert alle binnenwanden en de vloeren en monteert ook de geveldelen van een andere leverancier. De vloeren zitten in de stapeling. “Ook dat is uniek aan ons product”, zegt Van Zeijl. “Vloeren worden vaak naast de stapeling geplaatst omdat ze de druk niet aankunnen. Dat betekent dat je trekbanden in het werk moet aanbrengen en dan hebben de elementen nog minder samenhang.”

De stekken uit de wand gaan voor de vloeren langs en bij de gevelwanden door de vloeren heen. In de vloeren zitten kopsleuven, daaroverheen gaan staven. “Samen met de wand krijg je dan een massief geheel. De vloernaden worden gevuld. De horizontale en verticale trekbanden verwerken we in de wanden, die brengen we dus niet naderhand nog aan, zoals je dat wel vaak ziet. Onze aanpak is effectief en voldoet aan de Eurocode. Bovendien is het een beproefde werkwijze, waardoor de kans op fouten laag is.”

Opgeruimde bouwplaats

Een kleine bouwplaats is misschien een nadeel, maar door de keuze voor Bestcon 60 wordt dat nadeel een voordeel. “Er is minder arbeidsintensiteit op de bouwplaats, alleen die hijskraan en twee vrachtwagens. Dat maakt ook dat het bouwplaatsmanagement makkelijker uit te voeren en te plannen is. Het resultaat is een nette en opgeruimde bouwplaats. Sowieso levert onze methode veel minder afval op dan storten in het werk. Wij hebben namelijk alleen papieren zakken van gietmortel.”

Niet alleen op de bouwplaats zelf is Bestcon een welkome gast, ook de omgeving zal er blij mee zijn. “Er is minder geluidsoverlast: hijsen hoor je niet, schoren en aangieten ook niet. En installateurs hoeven veel minder te boren en te frezen.”

Nog hoger

De aanpak van Bestcon is geschikt voor alle woningbouwprojecten, ook voor laagbouw en grondgebonden woningen. “Maar op die gebieden hebben we meer concurrentie van andere bouwsystemen. Bij hoogbouw komt ons systeem, met Bestcon 60, het beste tot zijn recht en heb je het meeste aan de voordelen die het biedt.”

Ambitie

Bestcon doet nu veelal projecten met een hoogte van maximaal 70 meter. “Onze ambitie is om in de toekomst ook hogere gebouwen te monteren, tot 150 meter hoog. We willen dat met ons huidige concept doen, vanwege de vele voordelen die dat biedt."

Daarom heeft Bestcon samen met de Technische Universiteit Eindhoven een serie testen gedaan, om te kijken of het gebouw niet onder zichzelf gaat bezwijken. "We dachten dat als er te veel druk komt op de voegvulling tussen de vloeren, die voegvulling in de vorm van een soort wig zou kunnen bezwijken. Dan heb je het oppervlak van de vloer nodig om dat te weerstaan. Uit de testen met de universiteit blijkt dat we met de stapeling zoals we die nu gebruiken, ook probleemloos kunnen bouwen tot 150 meter. Dat maakt Bestcon 60 letterlijk en figuurlijk de topper van de bouwplaats.”

Dit artikel is gesponsord door Bestcon.