Strukton is betrokken bij diverse duurzame ontwikkelingen in de spoor- en weginfra. Het haakt aan op initiatieven van opdrachtgevers en partners en innoveert samen met hen om vernieuwende oplossingen te bedenken en toe te passen. Dat leidt tot impactvolle resultaten.

Zero-emissiebouwplaats

Voor de Vrije Spoorkruising Amsterdam werkte Strukton een ambitieus plan uit om tijdens de looptijd van het project (7 jaar) naar een zero-emissiebouwplaats toe te werken. ProRail kende dit plan een uitmuntende score (10) toe en selecteerde de Dijksgracht als pilot voor een emissieloze bouwplaats. Strukton kreeg de opdracht en verandert nu ten oosten van Amsterdam Centraal de zes gelijkvloerse sporen met vertragende wissels in een wisselvrije situatie, dankzij een tunnel van 130 meter voor twee sporen waar de vier overige sporen overheen gaan. Hierdoor wordt meer treinverkeer mogelijk tussen Amsterdam Centraal Station en Amsterdam Muiderpoort. De Vrije Spoorkruising Dijksgracht is onderdeel van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) waarmee ProRail de capaciteit op het spoor vergroot.

Registratiesysteem

Sinds de start van de uitvoering wordt voor het materieel vooral HVO100-brandstof gebruikt, een synthetische biodiesel met veel minder CO2-uitstoot dan gewone diesel. Gedacht wordt aan een tankunit op de bouwplaats met een registratiesysteem. Door aan elke machine een tankpas te koppelen, wordt het verbruik per machine inzichtelijk om vervolgens met het programma SmartTrackers de CO2-uitstoot te berekenen. Uiteraard met het doel om die steeds verder omlaag te brengen. Het plan is om in fases steeds meer elektrisch materieel in te zetten: in 2026/2027 al zo’n 50% en in 2028/2029 vrijwel 100%. Strukton trekt samen met ProRail en de partners op om dit mogelijk te maken.

Stroomgebruik

Tijdens de uitvoering neemt het stroomgebruik toe: eerst voor kleiner materieel en gereedschap en daarna ook voor steeds meer groot materieel. Het projectteam is de elektriciteitsbehoefte aan het doorrekenen om in te schatten hoeveel stroom in elke fase nodig is. Dat is een hele puzzel, want hoe lang werkt een machine op één acculading en hoe snel laadt deze accu weer op? Het idee is een zware stroomaansluiting of een grote accu als bron op de bouwplaats te plaatsen met een aansluiting op het groene stroomnet. Die optie onderzoekt Strukton nu.

Circulair bouwen

Veel potentie heeft ook het hoogwaardig hergebruik van kunstwerken. In 70% van de gevallen worden ze gesloopt voordat ze het einde van hun technische levensduur bereiken, terwijl veel elementen nog in prima staat zijn. Nebest Adviesgroep, Strukton, GBN Groep en Antea Group ontwikkelden als consortium Closing the Loop daarom het circulaire kunstwerk. Het concept bestaat uit vijf deelinnovaties: de herbruikbaarheidsscan om de restlevensduur en herbruikbaarheid van onderdelen en materialen in bestaande objecten vast te stellen, de circulaire ontwerpconcepten van de herbruikbare elementen, de circulaire oogst van deze ‘Legoblokken’, de bouw van het circulaire kunstwerk en – bij einde technische levensduur – hergebruik in een volgend circulair kunstwerk. De niet-herbruikbare elementen (zo’n 20% restasfalt en restbeton) worden tot hoogwaardige materialen gerecycled. Zo sluit Closing the Loop de cirkel om verspilling van natuurlijke grondstoffen en materialen tegen te gaan.

Eerste viaduct

Als een van de drie winnaars van de innovatiecompetitie Strategic Business Innovation Research (SBIR) Circulaire Viaducten van Rijkswaterstaat, bouwt het consortium nu het eerste circulaire viaduct op de kruising A76/Daelderweg bij Nuth. De huidige ongelijkvloerse kruising bestaat uit twee viaducten die worden vervangen door één nieuw circulair viaduct. Closing the Loop bereikt hiermee meer dan 65% hoogwaardig hergebruikte onderdelen en circa 33% gerecyclede materialen. Dit levert aanzienlijke voordelen op als een veel gunstigere MKI-waarde, een halvering van de CO2-uitstoot, nauwelijks gebruik van nieuwe grondstoffen en aanzienlijke kostenbesparingen. Dit soort pilots brengen volledig circulair en klimaatneutraal bouwen een grote stap dichterbij.

Breed verschil maken

Dergelijke baanbrekende projecten smaken naar meer. Niet alleen voor duurzaamheid, want ook op andere terreinen zijn door samenwerking grote slagen te maken. Een mooi voorbeeld is de vergroting van de spoorcapaciteit op het traject Rijswijk-Rotterdam. ProRail en Strukton wisten de hinder voor de reizigers op het station Delft Campus terug te brengen van twee jaar naar slechts een half jaar door de fasering en uitvoeringsmethode samen slim te bepalen. Z’n groot verschil maken lukt alleen door het echt samen te doen, ook op het gebied van hinderbeperking.

Dit artikel is gesponsord door Strukton.