Ontwerpkeuzes en spaarzaam materiaalgebruik zijn leidend in de systematiek van VBI, die erop gericht is om de milieubelasting van de bouw en van bouwmaterialen zo klein mogelijk te houden. Een gebouw zodanig ontwerpen dat het makkelijk aan te passen is aan toekomstige wensen en eisen (Design for Flexibility) vergroot de kans op een lange levensduur. En dat is een stuk duurzamer dan een gebouw vroegtijdig slopen en vervangen door nieuwbouw. Bij het ontwerp kan ook al rekening gehouden worden met toekomstig hergebruik van onderdelen van de draagconstructie (Design for Reassembly) door te zorgen dat een gebouw aan het einde van zijn levensduur makkelijk uit elkaar kan worden gehaald .
Design for Recycling
Bij bestaande gebouwen lukt het niet altijd om ze aan te passen of constructieve elementen opnieuw te gebruiken. Een optie die dan resteert is om de bruikbare materialen die vrijkomen bij de sloop te gebruiken als basis voor nieuwe grondstoffen (Design for Recycling). VBI doet dat zelf door betongranulaat te verwerken in zijn verschillende vloeren. De basis voor deze grondstof is betonpuin. Kwalitatief is er geen verschil met vloeren zonder betongranulaat.
“Voorwaarde is wel dat het materiaal zuiver is, zodat we het weer kunnen opnemen in een nieuw product en zo de cirkel kunnen sluiten, zegt Peter Musters, adviseur bouwconcepten bij VBI. Op het gebied van de reinheid van gerecyclede materialen valt volgens hem nog veel winst te behalen, bijvoorbeeld door materialen beter te scheiden op de bouwplaats en soms te kiezen voor andere materialen om ongewenste vermenging en daardoor vervuiling te voorkomen.
GreenScore levert een belangrijke bijdrage aan de CO2-reductie binnen de uitdagingen van het Klimaatakkoord”
Restanten van oude leidingen in het beton zijn een ook een toenemende zorg. Omdat steeds meer leidingwerk geïntegreerd wordt in het beton is het volgens Musters lastig om het beton schoon uit de gebouwen te krijgen. “Dat belemmert de mogelijkheden voor hoogwaardig hergebruik.” Als dat probleem in de ontwerpen van nieuwe gebouwen wordt opgelost, kan in de toekomst een veel groter percentage betonpuin in de woning- en utiliteitsbouw worden gebruikt. Nu gaat het meeste naar de wegenbouw als funderingsmateriaal omdat een bepaalde mate van vervuiling voor die toepassing niet bezwaarlijk is.
Toewijzingsmethodiek betongranulaat
VBI ziet al jaren dat de vraag naar groenere bouwmaterialen toeneemt bij zijn klanten. Om het gebruik van secundaire grondstoffen in de eigen producten goed te reguleren en niet te veel afhankelijk te zijn van de beschikbaarheid op een specifieke productielocatie, hanteert het bedrijf een methodiek die vergelijkbaar is met de manier waarop de energiebedrijven groene stroom distribueren. Er is geen apart leidingnet voor groene stroom. Afnemers weten dat ze een mix van groene en grijze stroom krijgen.
Analoog daaraan wijst VBI bepaalde percentages betongranulaat toe aan projecten. Klanten kunnen kiezen uit 20, 30 of 50 procent. Dat percentage zit nooit exact in een project, maar VBI garandeert wel dat die hoeveelheid afkomstig is uit het totale volume dat VBI jaarlijks in het productieproces toepast. Deze manier van toewijzen sluit aan bij de GreenScore-systematiek.
Een mooi voorbeeld van zo’n project met toegewezen hoeveelheden betongranulaat in de vloeren is ABC Square Schiphol Trade Park, ontwikkeld door Delta Development en gebouwd door Systabo Turn-Key Bouw. Het project werd vorig jaar tijdens Building Holland door VBI gewaardeerd met een GreenScore-certificaat Bronze voor Design for Recycling vanwege de hoge score op het gebied van duurzaam bouwen. Het is het eerste certificaat dat VBI uitreikte aan een project waarvan de inkoop van vloeren met betongranulaat op basis van de GreenScore-systematiek gebeurde. In totaal leverde VBI bijna 10.000 m2 aan kanaalplaatvloeren. Het ging om een administratieve toewijzing van 403.000 kg betongranulaat uit het jaarlijkse contingent dat VBI gebruikt.
CO2-arme grondstoffen
Een andere keuze die de klanten van VBI kunnen maken om de milieu-impact van hun bouwprojecten te verkleinen is die voor producten met CO2-arm beton. De CO2-reductie ten opzichte van de traditionele producten is mede te danken aan bindmiddelen met een lage milieubelasting die VBI ontwikkelde in samenwerking met cementproducent ENCI. VBI-kanaalplaatvloeren met een lage milieu-impact zijn al sinds 2015 opgenomen in de Nationale Milieudatabase (NMD) als categorie 1-data.
Inmiddels presteren de vloeren nog beter op het gebied van duurzaamheid. De nieuwe waardes die dat aantonen worden steeds aangepast aan de jongste stand van de techniek en geactualiseerd in de NMD, nu voor alle VBI-vloeren. Klanten kunnen deze vloeren daaruit selecteren om op die manier de MPG-score (MilieuPrestatie Gebouwen) in hun project flink omlaag te brengen.
Musters voorziet dat de milieu-impact van de VBI-producten de komende jaren alleen nog maar verder zal dalen. “Hiermee levert GreenScore een belangrijke bijdrage aan de CO2-reductie binnen de uitdagingen van het Klimaatakkoord. En er zitten nog verdere verbeteringen in het vat. We hebben zeker ons eindpunt nog niet bereikt!”
GreenScore: verschillende gradaties van duurzaamheid
De GreenScore-systematiek van VBI kent drie verschillende ontwerpniveaus: Design for Flexibility (met als uitgangspunt flexibel aanpasbare gebouwen), Design for Reassembly (draagstructuren zo ontwerpen dat gebouwonderdelen later eenvoudig opnieuw kunnen worden gebruikt) en Design for Recycling (spaarzaam materiaalgebruik en hergebruik van grondstoffen). Circulaire bouwprojecten kunnen op elk van de drie GreenScore-ontwerpniveaus worden gewaardeerd met een GreenScore Certificaat Bronze, Silver of Gold. VBI reikt jaarlijks nieuwe certificaten uit tijdens Building voor goed presterende projecten.
Dit artikel over Design for Recycling is het derde deel van een drieluik over de GreenScore-systematiek van VBI. Eerder dit jaar belichtte Cobouw ook al de twee andere ontwerpprincipes: Design for Flexibility en Design for Reassembly.
Dit artikel is gesponsord door VBI.
