Ze stond niet op het Malieveld. Bewust niet. Al heeft ze begrip voor de bouwers die dat wel deden. Het is Yvonne van Mierlo (48) ten voeten uit. Demonstreren zit niet in haar genen.
Cobouw sprak haar in de aanloop naar het congres over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (zie kader). Want als er een iemand is die over dit onderwerp kan meepraten, is zij het wel. Van Mierlo denkt, doet en ontwikkelt klantgericht.
Dochter van een aannemer
Yvonne van Mierlo, is dochter van een aannemer uit Dussen en is inmiddels acht jaar directeur bij Blauwhoed Studio. Daarvoor werkte ze onder meer bij Telecombedrijf Ericsson. Toen al stonden de gebruikers centraal en draaiden zij aan de knoppen. Of beter gezegd: aan de antenne.
“In die tijd werkten we al met klantpanels en de ervaringen van gebruikers. Op een dag werd er een nieuwe, kleine, draadloze telefoon gepresenteerd. Prachtig vond iedereen, maar waar was de antenne? Dat vonden ze maar raar. Toen kwam er een nep-antenne op.”
Moeilijk, ingewikkeld, tijdrovend en duur?
"Nee hoor. Als je dingen maakt die je belooft, dan zijn mensen bereid je daarvoor te belonen, al duurt het iets langer, al is het ingewikkelder.”
Gedeelde logeerkamer
Bouwen mét de consument levert niet alleen waardering op, maar ook frisse ideeën.
"Van sleutelloze entrees tot aan gemeenschappelijke binnentuinen en collectieve fitnessfaciliteiten. We denken ook na over nieuwe ontmoetingsmanieren om eenzaamheid tegen te gaan. Nu zijn we in de weer met een gedeelde ‘logeerruimte’. Bewoners blijken dan ineens bereid om genoegen te nemen met kleinere woonruimten.”
Het interview gaat onder de foto verder
Beter beschermd tegen bouwfouten
Vóór en met de eindgebruiker. Je zou het participatie-bouwen kunnen noemen. Hoe dan ook klinkt het Haagse politici en ambtenaren, vast als muziek in de oren.
Daar, ver van haar gedachtenwereld, willen ze de positie van de woonconsument namelijk ook verbeteren. Niet omdat het leuk is, bij wet.
Na lang getouwtrek tussen bouwers, gemeenten en andere belangenorganisaties, is de oplevering in zicht. Als alles meezit gaat de zogeheten Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) op 1 januari 2021 in. Vanaf dan moet de bouwkwaliteit van woningen beter zijn aangetoond en is de koper beter beschermd tegen fouten.
Van Mierlo biecht op dat ze de jaren durende discussie in Den Haag, nauwelijks heeft gevolgd.
“Weet je wat het is? Eigenlijk is het heel raar dat we een wet nodig hebben om kwalitatief goed te bouwen. Het is net zoals bij de fabrikant die een garantie verstrekt van twee jaar op zijn product. Eigenlijk zeg je daarmee: daarna voldoet het niet meer, ik doe mijn werk niet goed.”
'Zie Wkb als ondergrens'
Draai het eens om, stelt Van Mierlo, zie die wet als ondergrens. “Als bouwer zou je er trots op moeten zijn dat je iets kunt bijdragen aan het maatschappelijke belang dat wonen en werken is. Je mag iets bijdragen aan het welzijn van mensen. Dat alleen al zou genoeg motivatie moeten zijn om goede dingen te bouwen.”
Te duur, te ingewikkeld, te bureaucratisch. Ook de Wkb heeft aardig wat kritiek te verduren gehad. De komende anderhalf jaar staan in het teken van oefenen. Daarna zal blijken of 2021 haalbaar en betaalbaar is.
“Moet dat nou, hoor ik nog steeds mensen zeggen, al snel gaat het over geld en tijd. Kijk je er van afstand naar, dan gaat de wet over kwaliteit en waarde voor de consument. Eigenlijk is deze wet dus consumentgericht. Hoe kun je daar tegen zijn? Sterker nog: Kwaliteitsdenken zou in het DNA van bouwers en ontwikkelaars moeten zitten.”
Consumentgericht
"Omarm de wet." "Grijp deze wijziging aan als kans." En bovenal: "Bouw met liefde." Dat is wat ze bouwers, architecten, opdrachtgevers wil meegeven.
“De grootste winst van de wet is dat het branches en bedrijven verplicht om over consumentgericht bouwen na te denken. Er alleen al over discussiëren draagt bij aan bewustwording en reflectie. Ja dat is nodig. Zelfs gerenommeerde bouwers zie ik worstelen met de consument die steeds mondiger wordt. De laatste vijf procent van de aanneemsom, als stok achter de deur voor kopers bij eventuele opleverfouten, krijgen bouwers steeds minder makkelijker betaald. Je zou verwachten dat bouwers dan beter gaan opleveren, maar in plaats daarvan zijn er partijen bij die die laatste vijf procent standaard boven op hun prijs gooien. Ik vind dat triest... Ik snap het wel. De sector is complex, gevoelig voor omgevingsfactoren en onderaannemers. Maar dit soort zaken, zou je als sector niet moeten willen.”
De vraag die je moet stellen is: waarom bouw je eigenlijk huizen?”
Een zelfbewustere, trotsere bouw, die uitsluitend koerst op vakmanschap, oog heeft voor eindgebruiker en omgeving, daar is ze van. Het is niet dat het dat soort bouwers regent.
“Ook voor ons is het soms best een uitdaging om een bouwer te vinden die volledig in onze klantgerichte aanpak meegaat. Hoe de sector zou moeten veranderen? Ik denk dat bouwers op zoek moeten naar hun intrinsieke motivatie. Waarom bouw je huizen? Wat wil je toevoegen? Hoe neem ik klanten daarin mee? Misschien is het spannend, maar laat je daar niet door verlammen. Het is niet erg als je fouten maakt, als je maar goed weet waar je naartoe wilt en dat kunt overbrengen. Dan ontstaat er ook meer begrip bij klanten.”
Congres Wet Kwaliteitsborging
Op 25 november organiseert Cobouw met het ministerie van Binnenlandse Zaken een congres over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen: van wetgeving naar implementatie. Yvonne van Mierlo is dagvoorzitter van deze praktijkgerichte bijeenkomst. Meer informatie.
Ze is niet naïef. Ook zij ziet dat de tijden turbulent zijn. Neem nou stikstof. “Dat zorgt gewoon voor enorm veel ellende en brengt bedrijven in de problemen. Maar ook daar zeg ik van: je kunt het ook als kans zien. Een bredere, jongere generatie is ook al bezig te vernieuwen, omdat het niet oké is zoals het nu gaat met het milieu. Bovendien is belangrijk dat ‘bewoners van straks’ ook een gezonde en fijne leefomgeving hebben.”
Stikstofdossier is wake up call
Niet bij de pakken neerzitten, niet louter schoppen en schelden, maar oplossingen zoeken, met opdrachtgevers, bouwers en leveranciers. Een paar maanden geleden begon Blauwhoed met innovatiepitches.
“Daarin vragen we wat een ieder kan bijvoorbeeld kan betekenen op het vlak van elektrisch bouwen. De overkoepelende vraag die we ons stellen is: ‘kan het anders?’ Want hoe je het wendt of keer, het stikstofdossier is toch echt een wake up call.”
Ze twijfelde om naar het Malieveld te gaan. “Moet ik daar niet de stem van de toekomstige bewoner vertegenwoordigen?”
Ze besloot anders.
'Wij zijn zo zielig'
“Omdat ik vind dat de actie vooral gericht was op ‘wij zijn zo zielig’ en ‘wij moeten geholpen worden.’ Op zijn minst hadden we als sector ook zelf met een plan met meer innovatieve oplossingen kunnen komen om de problemen te lijf te gaan. Want uiteindelijk gaat het om de mensen die een woning nodig hebben.”
Waar een wil is, is een weg. Dat is misschien wel haar ongeschreven wet. Voor het overige, heeft ze er weinig mee, met wetten.
“In Nederland willen wij alles regelen. Met als gevaar dat een woning een opeenstapeling wordt van dingen die geld kosten. Dat zie je bijvoorbeeld bij duurzaamheidseisen gebeuren. Sommige pakken zelfs slecht uit voor het welzijn van mensen.”
In de voetsporen van haar vader
Haar vader bouwde huizen voor een kleine gemeenschap. Van hem heeft ze geleerd dat vakmanschap en gedrevenheid de ideale mix is.
“In de vakanties stond ik net opgeleverde woningen schoon te maken. Grappig dat ik uiteindelijk in dezelfde sector ben beland. Jammer dat hij dat nooit heeft geweten.”
Voorlopig is de bouw nog niet van haar af. “Ik blijf nog wel even hangen. Hoezo? Er is geen mooier vak toch? Maar, de bouw heeft niet alles. Die kan nog heel veel leren van andere branches.”
25 november Congres Kwaliteitsborging
Op 25 november organiseert Cobouw met het ministerie van Binnenlandse Zaken een congres over De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen.
Sprekers vanuit verschillende partijen verder in op de implementatie van de wet. In verschillende keynotes en workshops hoort u o.a. wat de wet betekent voor gemeenten, hoe het nieuwe stelsel voor aannemers werkt, wat er in het opleverdossier en het borgingsplan moet komen, wat de rol van een kwaliteitsborger is, wat de veranderende rollen en verantwoordelijkheden zijn van de ontwerpende en adviserende partijen en wat de ervaringen uit de pilots zijn.
U kiest in het programma zelf welke sessies voor u interessant zijn. Zorg dat u bent voorbereid en meld u (samen met uw collega’s) aan. U betaalt als abonnee slechts €congres over de dit jaar aangenomen Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen. 125,- (normaal € 175,-).
