Uit een onlangs gehouden onderzoek onder aannemers door Cobouw naar het gebruik van kamerscheidende wanden voor de woningnieuwbouw, blijkt dat kwalitatief bouwen en bouwen met een materiaal dat het best past in het bouwproces een rol spelen bij de keus voor het toe te passen type wand. Opvallend is dat ook de beeldvorming en het gevoel dat de koper van een woning bij een binnenwand heeft voor de bouwer meeweegt in deze keus.
Traditie
Traditioneel past men in de bouw voor kamerscheidende wanden in woningen vooral wanden van cellenbeton of wanden van gipsblokken toe. Daarnaast kent men het systeem van houten regelwerk met gipsplaten met hiertussen isolatie of de Metal Stud wanden; bestaande uit een regelwerk van metalen profielen met eveneens gipsplaten en isolatie. Gewenste verbeteringen aan wanden in het algemeen is onder meer de stootvastheid van de wand, de duurzaamheid, geluidsisolatie en aansluitdetails op plafond, vloeren en sparingen. Vooral dit laatste punt heeft ertoe geleid dat met name in de utiliteitsbouw de toepassing van Metal Stud wanden een enorme vlucht heeft genomen. De wensen van een nieuwe gebruiker van een kantoorgebouw voor een herindeling van de ruimten kan met behulp van Metal Stud wanden vrij eenvoudig worden gerealiseerd. En met de toepassing van deze wanden wordt tevens voldaan aan de hoge eisen voor geluidsisolatie en brandwerendheid. Traditie blijkt in utiliteitsbouw dus veel minder doorslaggevend.
Uit het onderzoek onder aannemers is gebleken dat kwalitatief bouwen en bouwen met een materiaal dat best past in het bouwproces een rol spelen bij de keus voor het toe te passen type wand.
Woningbouw
Echter, in de woningbouw komen we de systemen van regelwerk en gipsplaten vooral tegen wanneer de doe-het-zelver een kamerscheidend wandje wil plaatsen in een grote slaapkamer of op zolder. Voor het gebruik van een Metal Stud wand als echte kamerscheidende wand zijn bewoners nog huiverig. De gedachte dat je een zwaar object, denk bijvoorbeeld eens aan een Friese staartklok of een prachtig schilderij in een zware lijst, op een wand bestaande uit gipsplaten zou ophangen, appelleert al snel aan het gevoel dat deze wand dat nooit kan dragen. Dit weerhoudt de bewoner er met name van om voor dit type wanden te kiezen. Vaak wordt dit ook al op voorhand door de aannemers voor de bewoners bepaald. Bij de bouwer begint de keus voor het toepassen van Metal Stud wanden in de woningbouw wél steeds meer in zwang te raken. Het genoemde onderzoek geeft weer dat aannemers inmiddels al vaker voor een Metal Stud wand kiezen. In tegenstelling tot de bewoner zijn de aannemers en afbouwbedrijven wél bekend met de eigenschappen en voordelen van Metal Stud wanden en dichten volgens het onderzoek deze wanden zelfs een betere kwaliteit toe dan de wanden van ander materiaal. Aannemers benoemen onder meer de voortschrijdende ontwikkeling in kwaliteit. Verder stellen de bouwers in het onderzoek dat het gebruik van het materiaal wel moet passen in hun bouwproces. Ook kwaliteit is leidend, terwijl de prijs minder belangrijk wordt bevonden. Dit geldt zeker als de aannemers ook zelf het voordeel van deze verbeteringen inzien.
Onbekend maakt onbemind
Waarom dan toch die aversie tegen lichte binnenwanden met gipsplaten waar Metal Stud wanden toe worden gerekend? “Perceptie”, stelt een afbouwprofessional in een reactie. Hij is van mening dat vooral de beeldvorming en beleving bij met name de bewoner, de koper of huurder van de woning, voor ontwerpers en bouwers de reden is om minder snel een Metal Stud wand als kamerscheidende wand te adviseren. “Wij zijn een land van bakstenen,” stelt de afbouwer. “Het is de gedachte dat in de beleving van de bewoners een woning moet zijn opgebouwd met stenen, dus ook met massieve binnenmuren. Want in de beeldvorming zijn massieve binnenmuren hard, stootvast en kun je belasten als je iets ophangt.” De afbouwprofessional is dan ook van mening dat voor de branche van Metal Stud wanden hier nog een wereld valt te winnen. Een aantal Metal Stud wanden bezit de kwaliteiten als hoge geluidsisolatie, ze zijn levensbestendig, stootbestendig, flexibel en hebben een lage milieu- belasting. Hiermee overtreffen de Metal Stud wanden op verschillende vlakken zelfs wanden van gipsblokken of cellenbeton. Daarnaast is er nu zelfs een Metal Stud wand met een draagkracht van maar liefst 30 kilogram per schroef zonder het gebruik van pluggen. Doordat deze wanden aanmerkelijk lichter in gewicht zijn dan kamerscheidende wanden van blokken of cellenbeton is de keus van een Metal Stud wand ook van invloed op de constructie en op de uitvoering van de dragende vloeren.
Vocht
Het bouwproces is nog steeds een weersafhankelijk proces. Daarnaast wordt bij de verwerking van verschillende materialen vocht in een woning gebracht. Denk hierbij aan het aanbrengen van de afdekvloer, verlijmen van blokken en werkzaamheden van de stukadoor die resulteren in vele liters vocht. Vocht dat vaak tegen de opleveringsperiode kunstmatig moet worden verdreven met behulp van heaters. De verschillende eigenschappen van de materialen leiden in dit proces vaak tot onbedoelde scheurvorming in de oppervlakken van de wanden. Vooral bij aansluitingen of op plaatsen waar hak- en freeswerk heeft plaatsgevonden ontstaan ongewenste oneffenheden. Oneffenheden die voor oplevering extra werk en kosten met zich meebrengen om te herstellen. Ook kan dit net het verschil zijn in het behangklaar of zelfs schilderklaar opleveren van een wand. De afbouwprofessional stelt dat juist in deze eindfase voor de bouwer veel valt te verdienen. “Met de toepassing van Metal Stud wanden in de woningbouw wordt ten eerste al veel minder vocht in de woningen gebracht. Na het plaatsen van de wanden kan de installateur ook vrij eenvoudig wandcontactdozen aanbrengen en de leidingen in de wanden verwerken, zonder dat hak- of freeswerk nodig is. Daarnaast is het oppervlak van de wanden glad en hard en kan eenvoudig schilderklaar worden opgeleverd.”
Bewustwording
Waarschijnlijk krijgt de afbouwprofessional zijn gelijk. Uit het onderzoek is inmiddels gebleken dat ruim tachtig procent van de ondervraagden voor een nieuwe Metal Stud wand zou kiezen als deze ook daadwerkelijk aan de wensen ten aanzien van massiviteit, stootbestendigheid en geluidsisolatie voldoet. Bekendheid van dit fenomeen blijkt op dit moment voor de woningnieuwbouw nog het grootste struikelblok. De afbouwer stelt dat alle betrokken partijen van ontwerper, bouwer, afbouwer, tot de uiteindelijke bewoner een denkomslag moeten maken. Bewustwording van het feit dat dat simpele lijntje op de tekening daadwerkelijk toegevoegde waarden biedt waar bewust over is nagedacht. Pas dan zullen alle partijen er voordeel bij hebben.
