Bedoelingen goed, maar coronarisico onvermijdelijk op bouwplaats

Bedoelingen goed, maar coronarisico onvermijdelijk op bouwplaats
Foto: Thomas van Belzen

Terwijl het ministerie van Binnenlandse Zaken met de sector op een coronaprotocol broedt, gaat het werk gewoon door. Bouwvakkers zeggen tegen Cobouw dat er met goede maatregelen veel mogelijk is, maar zien ook blijvende gevaren: "Als we ook al maar iets moeten uitleggen op de bouwtekening staan we al te dicht bij elkaar."

Alsof er een taboe op rust. Aandacht vragen voor veilig werken in tijden van corona. Bouwbedrijven die allerlei maatregelen treffen en het gevoel hebben dat ze zich tot het uiterste inspannen, hoeven zich waarschijnlijk ook niet aangesproken te voelen, maar doen dat wel. Of ze nemen het onderaannemers kwalijk dat ze laten gebeuren dat hun timmerploeg of betonvlechtersteam toch gewoon bij elkaar in het bouwbusje stapt.

Dom, dom, dom of een kwestie van goed werkgeverschap? En als dat laatste al het geval is, moet de overheid dan niet een steentje bijdragen aan de extra voorzieningen die bouwbedrijven moeten treffen om überhaupt te kunnen doorwerken? Precies daarover gaat de discussie in Den Haag. Mede daarom laat het coronaprotocol, als antivirus van een algeheel bouwverbod, langer op zich wachten.

Goede voorbeelden

Dat er veel bouwbedrijven zijn die de RIVM-maatregelen volgen of zelfs ruimschoots overtreffen, bewijst onder meer TBI Koopmans. Op een woningbouwproject in Doetinchem doet de bouwer er werkelijk alles aan om het gevaar van besmetting te voorkomen. Bouwvakkers met de minste of geringste klachten, worden naar huis gestuurd en een speciaal corona-crisisteam bespreekt dagelijks hoe het ervoor staat en of er extra maatregelen nodig zijn. Afgelopen week plaatste de bouwer een extra bouwkeet, zodat bouwvakkers op ruime afstand van elkaar rustig een broodje kunnen eten.

TBI Koopmans plaatste een extra schaftkeet. Foto: Thomas van Belzen

Ook de hulp van kantoorpersoneel wordt ingeschakeld. Af en toe komen er werkvoorbereiders langs om nauwlettend in de gaten te houden of iedereen zich aan de 1,5-meter-eis houdt. Zo wil je het graag zien en zo zal het ook vaak gaan. Desondanks zijn er volgens de FNV duizenden bouwvakkers die zich tegen beter weten in toch aan coronarisico’s blootstellen. Onbewust of onbedoeld, maar vaak vooral omdat het niet anders kan. Gesprekken met enkele bouwvakkers bevestigen dat beeld.

'Grens van 1,5 meter is lastig'

Eén van hen is S. uit Friesland. Hij wil niet met naam en toenaam genoemd worden (de naam is wel bekend bij de redactie), maar wil wel graag zijn zorgen delen met de rest van bouwend Nederland. Dertiger S. werkt aan een project met nieuwbouwwoningen. Hij zegt dat het in veel situaties lastig is om 1,5 meter afstand te houden.

“Vaak is dat gewoon onmogelijk. Alleen al als ik aan iemand iets moet uitleggen op de bouwtekening staan we in elkaar buurt.” Niet alleen in de uitvoerderskeet, maar ook op de bouwplaats is de afstandseis volgens hem vaker onuitvoerbaar. “Wij komen met zoveel mensen in aanraking. Met onderaannemers, opdrachtgevers, uitvoerders en opzichters. Als een van ons het heeft, zijn de gevolgen niet te overzien. Of we door kunnen gaan met bouwen bij voldoende maatregelen? Ik ben het daar niet mee eens.”

'Bouwbedrijven moeten ook niet failliet gaan door corona'

Stoppen met werken, is volgens hem geen optie. “Ik zou dat heel graag willen zeggen, maar er moet ook geld binnenkomen, dat is het grote euvel.” Hij snapt dat er discussie is over een goed protocol en wil ook niet alle verantwoordelijkheid bij werkgevers leggen. “Dat kun je wel zeggen, maar het moet bouwbedrijven ook niet financieel de kop kosten. Als zij hierdoor failliet raken, ben je verder van huis.”

Het kabinet zou zich moeten ontfermen over het lot van bouwvakkers, besluit S. “Er moet gewoon een goede regeling komen. Mensen die thuis kunnen werken, worden meestal al betaald door de overheid, dat kost de overheid dus niets extra’s. Maar als bouwvakkers thuis moeten zitten, merkt de regering dat direct. Of ik bang ben om te werken? Ja en nee. Veel leveranciers zetten hun spullen al bij de hekken af. Maar als je met een dak bezig bent, met een multiplexplaat van vier centimeter van 122 bij 25, moet je die wel met zijn tweeën aan de korte kant tillen. Er is geen andere optie. Dat hebben ze in Den Haag niet in de gaten. Sluit de bouw af”, besluit de Friese timmerman. "En sta het alleen bij hoge uitzondering toe.”

Gemengde gevoelens bij de onderhoudstimmerman

De 55-jarige Peter Klomp van Plegt Vos uit Bemmel werkt al thuis wegens een neusverkoudheid. “Maar ik voel me niet echt ziek hoor, maar dit zijn de voorschriften.” Eigenlijk is hij onderhoudstimmerman, maar de laatste maand werkte hij op kantoor. “Ik kreeg een computer mee, het bevalt best goed, ik leer nu sneller op dit apparaat te werken”, zegt Klomp.

Klomp kijkt met gemengde gevoelens aan tegen de wens van velen om door te bouwen waar dat mogelijk wordt geacht. “Landen om ons heen, gooien alles op slot, terwijl wij gewoon doorgaan. En in de bouw moet je veel samen doen, je staat al snel te dicht bij een ander, ook uit gewoonte. Aan de andere kant wil je ook geen nieuwe bouwcrisis, dan zijn we met zijn allen verder van huis.”

'Laten we op elkaar letten'

Of hij bang is? “Nee en als ik verder gezond ben, zou ik zo die bouwplaats weer op gaan. Maar, iedereen moet wel opletten. Laten we de regels die ze voorstellen hanteren en met zijn allen in de bouw respect voor elkaar hebben. Dan komen we al heel ver.” Hij wil de mensen wakker schudden. “Je ziet ze gewoon in twee- of drietallen wandelen met elkaar. Tja, dan kun je net zo goed op een terras gaan zitten met zijn allen. Een lockdown voor de bouw? Nee, maar gebruik alsjeblieft je gezonde verstand.”

Het protocol voor veilig doorwerken in de bouw verschijnt vrijdag of begin volgende week. Hierin staan extra maatregelen waar iedereen zich aan moet houden. De vakbonden hopen dat er iets in staat over een meldpunt waar werknemers met klachten over hun werkgever zich kunnen melden.

Meer over corona

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.