Dat blijkt uit onderzoek van Cobouw Pro, waarvoor de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) is geraadpleegd.
Op zeventien Novex-locaties die door het Rijk zijn aangewezen voor grootschalige woningbouw, moeten tot en met 2030 zo’n 288.000 nieuwe woningen verrijzen, en in 2040 zelfs 600.000. Momenteel zijn er pas 25.444 woningen gerealiseerd in deze gebieden. Daarnaast is gestart met het bouwen van 19.533 woningen de afgelopen drie jaar. Daarmee zijn er in totaal bijna 45.000 woningen bijgekomen, of is de bouw ervan gestart. Volgens de eigen ambities – die in 2024 in een onderzoek van adviesbureau Fakton werden geformuleerd – hadden er inmiddels 54.000 woningen gebouwd moeten zijn of had de bouw ervan moeten zijn gestart.
Ook zijn er nog 29.405 bouwvergunningen verleend voor woningbouwplannen op de Novex-locaties. Tel de bouwvergunningen, de gerealiseerde woningen en de woningen waarvan de bouw is gestart bij elkaar op, en dan blijkt dat de komst van een kwart van de beoogde 288.000 woningen pas zeker is of in de pijplijn zit.
Het Rijk heeft vooraf niet vastgelegd hoeveel woningen er op jaarbasis op de Novex-locaties gebouwd dienen te worden. Pas toen Fakton in 2024 de businesscase voor de grootschalige woningbouwgebieden opnieuw berekende, leverden de zeventien locaties plannen en ambities aan.
Daaruit blijkt dat er gestart had moeten worden met de bouw van 34.000 woningen in 2023 en met 19.700 in 2024. Van 2025 tot en met 2030 moet worden gestart met de bouw van ruim 34.000 woningen per jaar; van 33.700 benodigde woningen is onbekend wanneer de eerste steen wordt gelegd.
De woningbouw op de Novex-locaties zou moeten versnellen vanaf 2025, blijkt uit het rapport van Fakton. Of dat realistisch is, is onzeker. Volgens de Staat van de Volkshuisvesting, het jaarlijkse rapport van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening over de woningmarkt, is er zeker tot 2026 sprake van een bouwdip, waardoor de doelstellingen verder uit zicht lijken te raken.
Experts twijfelen daarom of deze ambities haalbaar zijn. Oorzaken voor de achterblijvende bouw zijn volgens hen een gebrek aan publiek-private financiering, en bottlenecks zoals stikstof, gebrekkige gemeentelijke capaciteit en onzekerheid over toekomstige aansluitingen op het elektriciteits- en waternetwerk.
In een schriftelijke reactie erkent het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening dat de grootschalige woningbouw op Novex-locaties nog 'op stoom' moet komen. Bij een 'eigen inventarisatie' komt het ministerie op hogere woningbouwcijfers uit: tot en met 2024 zou er gestart zijn met de bouw van 'circa' 50.000 woningen op Novex-locaties en zijn er 'omgevingsvergunningen tot circa 75.000 woningen' verleend.
De cijfers van Fakton noemt het ministerie geen 'afgesproken aantallen per jaar' maar een 'prognose'. Ook wordt er met 'alle betrokken partijen' gesproken over het versnellen van de (grootschalige) woningbouw. Het ministerie verwacht dat de woningbouw vanaf 2025 groei gaat vertonen en rond 2027 piekt, dan is de verwachting dat eindelijk 100.000 woningen per jaar zullen verrijzen.
Lees meer:
