Ze woont er al vanaf juli 2018, vanaf het moment dat het gebouw opgeleverd werd, maar wil eigenlijk alweer weg. De jonge vrouw - ze wil niet met haar naam in de krant - is er helemaal klaar mee, zegt ze aan de houten tafel in haar woning in de Pontsteiger met grandioos uitzicht op de Houthavens. Ze hoort de buurman die twee verdieping schuin boven haar woont piano spelen. De buren één verdieping schuin boven hoort ze letterlijk praten als ze een voetbalwedstrijd kijken. Dan is er de blaffende hond en de stofzuiger van de bovenbuurvrouw - vooruit, dat hoort erbij. Maar erger zijn de buren drie verdiepingen lager die te pas en te onpas feestjes geven. “No mercy-types.” Gek wordt ze ervan. “Soms ga ik bij een vriend slapen om tot rust te komen.”
In de Pontsteiger hoor je zo’n beetje alle geluiden van je boven- en onderburen, vertellen vijf verschillende bewoners van de Pontsteiger tegen Cobouw. De meeste willen hun verhaal alleen anoniem doen, vanwege hun privacy of omdat ze “geen gezeik” willen. Wat is er aan de hand met het gebouw? vragen de bewoners zich af. Telefoongesprekken, deuren die open- en dichtgaan, radio, tv, voetstappen, doortrekkende wc’s, games. Hun nachtrust wordt regelmatig verstoord. Aanstellers? Ze zijn wel wat gewend. Ze hebben in de Amsterdamse wijk de Pijp gewoond, naast drukke studenten. Of vlakbij de Dam.
'Dit heb ik niet gehoopt en gedroomd'
“Dit heb ik niet gehoopt en gedroomd”, zegt een sportieve vijftiger die hoog in een toren woont over wonen op de Pontsteiger. De kale huur van een appartement van 100 vierkante meter begint bij 1.800 euro. Inclusief servicekosten is dat 2.500 euro.
De sportieve vijftiger hoort “letterlijk alles” wat er zich bij zijn buren afspeelt. “Als er aangebeld wordt bij mijn buren, hoor ik dat. Als de telefoon gaat ook. Als ze beneden de radio aanzetten, hoor ik mijn tv niet meer.” Hij is verschillende keren naar zijn onderbuurman gelopen. “Dan blijkt dat de radio niet super hard staat. Mijn buurman zei laatst: het is gewoon een klotegebouw.”
Een andere bewoner die halverwege in de linkertoren van de Pontsteiger woont, wordt ook gek van alle leefgeluiden van zijn buren. “Toen er in oktober mensen boven ons kwamen wonen, begon de ellende. Als er daar een deur dichtgaat, hoor je het knallen in ons appartement. Heel bizar voor een nieuwbouwappartement.”
'Discotheek Pontsteiger'
“Discotheek Pontsteiger” noemt de jonge vrouw het gebouw. Niet alleen de buren hoort ze tot laat in de nacht, ook in haar eigen huis zijn de geluiden niet te harden. “Zingende leidingen”, heeft ze in de badkamer. Ze loopt naar badkamer en zet de douche aan. Na een halve minuut klagelijk kreunen van de waterleidingen gaat het geluid over in een soort koeiengeloei. Dan heeft ze nog de ventilatie-unit die ‘s nachts volgens haar een fluittoon produceert. Ze heeft de stekker er maar uitgetrokken. Als ze frisse lucht wil, zet ze het balkondeur wel op een kier.
Henriëtte van Vlerken, een kinderboekenschrijfster, werd voordat ze vanuit Amsterdam-Zuid haar appartement op de vijfde etage betrok al gewaarschuwd door een bevriend architect. Die vond het vreemd dat er op een zwevende vloer nog een ondervloer gelegd moest worden. Dat was heel ongebruikelijk, zei hij. Van Vlerken woont op een hoek van de toren, waar de geluiden volgens de bewoners minder doordringend zijn dan in de appartementen in het midden van de toren. De laagbouw zou geen problemen kennen. Toch constateerde een bedrijf dat eind februari geluidsmetingen namens gebouweigenaar Bouwinvest bij Van Vlerken kwam doen meer dan gemiddelde geluidsoverlast. “Ze zeiden: jeetje, dit is wel heel erg, dat maken we zelden mee.”
Wonen op de Pontsteiger is voor haar “toch wel een tegenvaller”. “Als ik dit allemaal van tevoren geweten had weet ik niet of ik deze stap had gezet.”
'Een constructiefout misschien?'
Schoenontwerper Jan Jansen (77), die in een hoekwoning op de tweede etage in de linkertoren woont, woonde tot 2011 boven zijn winkel naast de bouwplaats van de Noord-Zuidlijn. “Mijn vrouw en ik hebben meer dan elf jaar ellende meegemaakt” zegt hij. Daarna woonde hij acht jaar tegenover het Rijksmuseum. ”Dat werd erg druk.” Vergeleken daarmee is de Pontsteiger voor hem een oase van rust. Jansen had zich na zijn ervaringen met de Noord-Zuidlijn voorgenomen nooit meer te klagen. “Wij wonen hier fantastisch met een adembenemend uitzicht en een oogverblindende zonsop - en ondergang.” Hij heeft hele leuke buren naast hem waar hij geen last van hem, zegt hij. Wel hoort hij de kinderen van zijn bovenburen op en neer rennen, geeft hij toe. “Dat is wel hinderlijk, vooral zondagochtend voor zeven uur.” Maar hij neemt het zijn buren niet kwalijk. Bij het gebouw zet hij vraagtekens. “Een constructiefout misschien?” vraagt hij zich af. De klachten over geluidsoverlast in de Pontsteiger kent hij. “Wij wonen kennelijk in een appartement waar minder geluid doorgegeven wordt.”
Alle bewoners zeggen talloze malen aan de bel te hebben getrokken bij Verwey, de organisatie die het beheer doet voor gebouweigenaar Bouwinvest. De jonge vrouw was een van de eersten. Via-via hoorde ze dat ze te boek staat als “gestoord wijf”. Een andere bewoner heeft vijftien keer een klacht gemeld. “Vaak hoor je niets meer. Dan denk ik de volgende keer: laat maar, ik meld niets meer. Belachelijk dat het zo lang duurt.”
Dik negen maanden na de opening is nog niets aan de overlast gedaan. Volgens de jonge vrouw zijn er op 22 februari geluidsmetingen in de linkertoren gedaan en een paar weken later in de rechter. Dat gebeurde pas na toenemende druk, zeggen verschillende bewoners. Ze hebben verschillende keren om de onderzoeksuitslagen gevraagd, maar nog niets gekregen.
Bewoners willen onkostenvergoeding voor enorme aantasting woongenot
De jonge vrouw is niet boos of rancuneus, zegt ze. 1.800 euro is best schappelijk. “Maar het is wel de hoofdprijs.” Dan verwacht je deze ellende niet. “Ik snap ook wel dat het niet de bouwers dit niet expres doen.” Ze heeft al rondgekeken naar een ander woning. “Maar ik heb een 20 K-vloer. Dat vind ik heel veel geld.” Die vloer kun je niet meenemen naar een andere woning. Dus wil ze een kostenvergoeding.
Bouwinvest kwam de huurders eerder dit jaar tegemoet met een korting van 10 procent op de huur van 2018. Maar daarmee is de kous niet af. Behalve een oplossing tegen de geluidsoverlast willen de bewoners een onkostenvergoeding voor de “enorme aantasting van het woongenot” gedurende ruim negen maanden.
Het heeft relatief lang geduurd voordat de bewoners van elkaars klachten op de hoogte waren. Het is moeilijk om medestanders te vinden in het gebouw omdat er veel expats wonen, zegt een bewoner. Ze hebben minder binding met het gebouw, zijn er vaak niet en weten de route naar het klachtenloket niet te vinden. Er zouden veel Zwitsers wonen die af en toe een keer een weekend langskomen.
Liften regelmatig kapot
De bewoners van het iconische gebouw werden vanaf dat het gebouw open ging op de proef gesteld. Ze mochten er al wonen, terwijl nog volop aan de koopappartementen op de bovenste verdiepingen werd gewerkt. Liften waren regelmatig kapot. De sportieve vijftiger moest dagelijks de trap nemen. “Natte ruggen en irritatie”, was het gevolg. Een oude vrouw met een hondje had meer moeite. Als de liften het weer deden, moesten de bewoners concurreren met bouwmaterialen en bouwvakkers, die zich in grote getalen in de liften hadden gewurmd.
Constructie Pontsteiger
Het gebouw heeft een betonconstructie met gietbouw in de kelders en laagbouw en gebruikt prefab stapelbouw voor de torens. Tussen de torens is vanaf zestig meter hoogte een staalconstructie gehangen voor de acht woonlagen in de brug. In de lage U van het gebouw en de torenpoten liggen de huurwoningen.
Ook het brandalarm dat regelmatig afging zorgde voor de eerste maanden voor onrust. De vijftiger: “We kregen geen melding of het brandalarm wel of niet terecht was. Terwijl er werd volop werd gebouwd, gelast, gedaan. Pas na een paar maanden kregen we meldingen. Niemand nam het brandalarm ondertussen serieus. Wat als er echt brand was uitgebroken?”
Ook deze maanden wordt er nog aan koopwoningen in de Pontsteiger gewerkt. “Ongelooflijke takkeherrie”, zegt de vijftiger, die vaak ‘s nachts werkt en overdag slaapt. Althans probeert te slapen. “Ik word niet elke dag wakker, maar wel regelmatig.”
Gepensioneerde bewoner ging met nachtkleding op onderzoek uit
Een deel van de bewoners klaagt ook over de talrijke feestjes.“Je hoort harde muziek, gillen en beats.“ De feestjes worden gegeven door "types die overal schijt aan hebben”, zegt de bewoner die halverwege de linkertoren woont over de jonge feestgangers in het gebouw. “Een nouveau riche die totaal geen manieren kent”, zegt een andere bewoner. Met snufjes en pilletjes houden ze het tot diep in de nacht vol. “Onlangs scheurde er een Porsche met hoge snelheid door de garage. Hard remmen en 180 graden ronddraaien. ‘Leuk hè’, riepen ze. Dit soort dingen ga ik niet eens meer melden bij de beheerder van de Pontsteiger.”
De gepensioneerde van Vlerken wordt één of twee keer in de week wakker van feestgeluiden. “Ik werk gelukkig niet meer. Anders zou ik naar een hotel gaan. Ik moet tegenwoordig een middagslaapje doen om aan mijn rust te komen. Dat had ik voordat ik hier woonde niet nodig.” Ze is wel eens om half vier ‘s nachts in haar nachtkleding de trap afgelopen, op zoek naar de aanstichter van het feestgedruis. “Maar als de deur dan open gaat, dan blijkt dat het geluid niet eens zo hard is. Het lijkt of er iets fout is met het gebouw.”
'Ik betaal geen 2.500 euro om met oordoppen te slapen'
Wat eraan te doen? Oordoppen ‘s nachts? “Ik betaal geen 2.500 euro om met oordoppen te slapen”, zegt de jonge vrouw.
Aan verhuizen denken de Jansens in ieder geval niet. “Wat betreft de ongemakken geef ik er de voorkeur aan mijn kop in het zand te steken”, zegt Jansen.
De vijftiger die hoog in de toren woont maakt een andere keuze. “Ik wil hier gewoon weg.” Ook hij heeft grote vraagtekens bij de Pontsteiger. Hij is benieuwd naar het onderzoek. “Als blijkt dat het niets aan de hand is, heb ik een probleem. Want ik weet dat er wel iets mis is.”
Reacties bouwers, architect en eigenaar appartementen
De bouwers van de Pontsteiger, Dura Vermeer en M.J. de Nijs zijn van de geluidsproblemen op de hoogte, zeggen ze desgevraagd. “Het enige dat ik kan melden dat de klachten bekend zijn en dat er op dit moment een akoestisch onderzoek loopt”, zegt de woordvoerder van Dura Vermeer. Directeur Mike Coffeng van De Nijs zegt pas recent op de hoogte te zijn van de klachten. Ongerust maakt hij zich nog niet. Ook hebben ze het bij De Nijs nog niet gehad over mogelijke oorzaken. “Dat is voorbarig. Eerst moet blijken of er wel wat aan de hand is.”
De kwestie is pijnlijk voor de partijen die bij de bouw betrokken zijn. De Pontsteiger is genomineerd voor het Gebouw van het jaar en wordt al jaren alle lof toegezwaaid. Bij architectenbureau Arons en Gelauff, de ontwerpers van het gebouw, is niets bekend van de geluidsproblemen met de Pontsteiger. “Dit is helemaal nieuw voor mij”, zegt architect Floor Arons. “Maar dat neemt niet in dat het een probleem kan zijn.” Geluidsoverlast kan verschillende oorzaken hebben, benadrukt hij. “Bijvoorbeeld verkeerd gelegde vloeren. Het hoeft niet aan het gebouw te liggen.”
De eigenaar van de ruim tweehonderd huurappartementen, belegger Bouwinvest, zegt dat er meerdere klachten bekend zijn en akoestisch onderzoek wordt gedaan. Dat wordt uitgevoerd door ingenieursbureau Cauberg Huygen.
Allard van Spaandonk, bij Bouwinvest verantwoordelijk voor investeringen in Nederlands vastgoed, wil niet te veel op de zaken vooruit lopen. Het lopende onderzoek moet uitmaken of de klachten terecht zijn. “Als er wat met het gebouw aan de hand is, verwachten we dat de aannemers een voorstel doen. Maar daarvoor is het nog te vroeg”, zegt van Spaandonk. Hij benadrukt het belang van goed onderzoek. “Het gaat erom dat je de subjectiviteit eruit haalt. Zonder het probleem te bagatelliseren: er zijn mensen die van het vallen van een speld ondersteboven raken.” Bouwinvest zal echter niet aarzelen het gebouw aan te passen als het niet aan de norm voldoet, belooft Van Spaandonk “Dan gaan we het oplossen.”
Klachtenlijst (punten nog niet genoemd in verhaal):
- Parkeerplaatsen zijn te klein voor de grote auto’s van Pontsteiger. Vooral de private boxes van kopers zijn klein bemeten. Bewoners kunnen hun box vaak niet sluiten, omdat hun auto er niet in past.
- Sommige pontjes die naast de Pontsteiger af en aan gaan zijn herriemakers en fungeren als wekker in het weekend.
- De voordeur bij de benedeningang stond de wekenlang open.
- Vanuit de parkeergarage kon je dagenlang niet naar de woonverdiepingen komen. Je moest eerst naar buiten toe, om daarna via de gewone entree naar binnen te komen.
- De hondenpoep in de lobby en buiten is een ergernis. "Je schaamt je dood als je gasten ontvangt", zegt een bewoner. “Iedereen kakt maar.” Ook treffen bewoners soms hondenpis aan in de lift.
- De terrasdeur heeft geen hendel aan de buitenkant. Om naar binnen te gaan moet je tegen het raam duwen.
- Op de bovenste verdiepingen in de Pontsteiger wordt nog volop gewerkt aan de koopwoningen. “De bouwgeluiden zijn niet te harden. Je wordt vanaf zeven uur je bed uit gedrild. Ik werk thuis, dat kan niet”, zegt een bewoner. De woningen zijn volgens bouwbedrijf De Nijs al opgeleverd. "De mensen bouwen ze zelf af." De bouwcombinatie Dura Vermeer en De Nijs is tot eind april nog bezig met het wegwerken van opleverpunten.